قدم بزرگ یک محقق ایرانی برای درمان انواع سرطان
محمدعبدالاحد عضو هیئت علمی دانشگاه تهران موفق به ساخت دستگاهی به نام «پروب تشخیص تومور به روش آمپدانس» شده که به رادیولوژیست کمک می‌کند تا بدخیم بودن یا نبودن تومور را شناسایی کند.
رشد خارج از قاعده سلول‌های غیرطبیعی در پستان منجر به سرطان سینه می‌شود. این بیماری در هر دو نوع تومورهای بدخیم و خوش‌خیم بروز می‌کند، در توده خوش‌خیم رشد سلول‌ها در مرحله مشخصی متوقف می‌شود اما در توده بدخیم این رشد قابل‌مهار نیست. حال محمدعبدالاحد که عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و یکی از برگزیدگان جایزه مصطفی(ص) است، موفق به ساخت دستگاهی به نام «پروب تشخیص تومور به روش آمپدانس» شده که به رادیولوژیست کمک می‌کند تا بدخیم بودن یا نبودن تومور را شناسایی کند. بدین ترتیب پزشک درمی‌یابد که آیا توده های‌ریسک است و نیازی به بیوپسی دارد.
به گفته وی «اگر بیماری دچار بایرد ۳ (Birads) باشد و به طور اشتباه برای بایرد دیگری تحت درمان قرار بگیرند، توده رشد کرده و بیمار با یک سرطان پیشرفته‌تر برمی‌گردد. در این دستگاه یک سوزن فعال الکتریکی زیر دسته پراب سونوگرافی قرار می‌گیرد تا رادیولوژیست بهتر تشخیص دهد که توده در مرحله های‌ریسک قرار دارد، نیاز به آزمایش‌های بیشتر، ام‌آرآی، سی‌تی اسکن یا بیوپسی دارد.»
این سوزن وقتی با سطح پوست تماس پیدا می‌کند، سیگنال‌های لازم را جمع‌آوری کرده و رادیولوژیست می‌تواند درباره میزان خطر تومور قضاوت کند. این اطلاعات به پزشک کمک می‌کند تا تصمیم درستی در خصوض انجام بیوپسی بگیرد. این دستگاه به رادیولوژیست کمک می‌کند تا وضعیت توده در پستان بیمار را بررسی کند. بایرد الگویی استاندارد در توضیحات و گزارش‌های سونوگرافی است که افزایش آن ریسک سرطان پستان نیز افزایش می‌یابد. این استاندارد بین صفر تا ۶ حرکت می‌کند.
دستگاهی که بافت‌های آلوده را شناسایی می‌کند
این محقق ایرانی دستگاه تشخیص مارجین‌های آلوده به سرطان را نیز ساخته که در حال حاضر در فاز کلینیکی است و در بیمارستان‌های مختلف کشور استفاده می‌شود. از این دستگاه تاکنون در ۳ هزار مورد سرطان سینه استفاده شده و موفقیت بالایی نیز به دست آورده است. حال ویژگی جدیدی به این دستگاه اضافه شده که سطح آلودگی غدد لنفاوی را نیز نشان می‌دهد. این دستگاه به پاکسازی بهتر نواحی داخلی بدن بعد از خارج کردن تومور کمک می‌کند.
عبدالاحد می‌گوید؛ «این دستگاه در حین عمل سرطان پستان به پزشک کمک می‌کند تا مارجین‌ها و غدد لنفاوی آلوده به سرطان را در داخل بدن شناسایی کند. این ابزار به صورت بی‌درنگ اطلاعات را در اختیار جراح قرار می‌دهد و از سرعت و دقت عمل بالایی برخوردار است. ویژگی جدیدی که به آن اضافه شده به پزشک اجازه می‌دهد تا غدد لنفاوی را از نظر آلودگی به سرطان بررسی کند. بدین تریبت می‌تواند پیش از پاسخ پاتولوژی درک درستی از وضعیت بیمار داشته باشد.»
تشخیص بدخیم بودن تومورها با چند قطره خون
این برگزیده جایزه مصطفی دستگاهی نیز برای تشخیص میزان راس (ROS) یا گونه‌های اکسیژن واکنش‌پذیر نوتروفیل‌ها طراحی و تولید کرده است. به گفته عبدالاحد؛ «در بدن انسان دو مدل نوتروفیل وجود دارد که یکی از آنها غلظت کم و دیگری غلظت بالاست. در سرطان‌های بافت جامد میزان نوتروفیل‌های غلظت کم به طور قابل‌توجهی بالا می‌رود. پزشک می‌تواند با استفاده از این دستگاه و پیش از این که آزمایش‌های تشخیصی را شروع کند، میزان نوتروفیل بدن بیمار را اندازه‌گیری کند.»
وی می‌گوید؛ «این دستگاه طی ۱۰ ثانیه و تنها با استفاده از چند قطره خون می‌تواند میزان غلظت نوتروفیل غلظت کم خون را مشخص کند. در صورتی که سطح این نوتروفیل در خون بالا باشد، احتمال بدخیم بودن توده بالا می‌رود. البته بیمار در زمان نمونه‌گیری نباید به بیماری عفونی یا التهابی مبتلا باشد تا بتوان به جواب دستگاه اعتماد کرد. این دستگاه روی بیماران مبتلا به سرطان پستان و سرطان اطفال آزمایش شده است.»
درمان سرطان با بار مثبت
دستگاه «پازتیو الکترواستاتیک تراپی» محصول دیگری است که به دست این محقق ایرانی طراحی و ساخته شده است. در این دستگاه از بارهای الکترواستاتیک مثبت استفاده می‌شود. سلول‌های سرطانی روی غشا بار منفی دارند. وقتی پدیده تقسیم سلولی و رشد در این سلول‌ها فعال می‌شود، مولکول‌های فسفات آنها در حالت الکترواستاتیکی خاصی قرار می‌گیرند و دیگر تغییر نمی‌کنند. به همین دلیل فرایند رشد و تقسیم دیگر متوقف نمی‌شود.
این دستگاه مجهز به یک پچ بوده که روی بدن بیمار قرار می‌گیرد. عبدالاحد می‌گوید؛ «بارالکترواستاتیک می‌تواند این فرایند را مختل کند. از سوی دیگر باعث می‌شود سلول سرطانی به سوی منبع بار جمع شد و اختلال در فرایند رشد و تقسیم آن به وجود بیاید. به مرور زمان تومور در حالت دور منفی قرار می‌گیرد، توانایی فعالیت خود را از دست می‌دهد و بعد از مدتی نیز از بین می‌رود.»
هیچ یک از دستگاه‌های ذکر شده نمونه خارجی ندارند و ایده، طراحی، ساخت و اختراع آنها برای اولین بار در دنیا به محمد عبدالاحد و تیم تحقیقاتی وی انجام شده است.
ارسال نظر