برخی ادای ترنس ها را درمی آورند/ ما نارضایتی جنسی داریم
ترنس های حاضر در میزگرد همان اول کار تکلیفشان را با مخاطبان مشخص کردند. ترنسی که سه سال از عمل جراحی او میگذرد گفت: «ممنونیم که این فرصت را در اختیار ما قراردادید تا بدون واسطه با مردم صحبت کنیم و بگوییم که ما یک ترنس هستیم، نه همجنسگرا و نه دوجنسیتی.»
چندی پیش پویشی برای حمایت از ترنس ها و ضرورت تصویب قوانین حمایتی برای آنها در سامانه فارس من ثبت شد . پویش دستبهدست در فضای مجازی چرخید، عدهای موافق بودند و ازآنجاکه صحبت درباره ترنس ها همیشه با یک تابوی رسانهای همراه بوده عدهای هم با طرح این موضوع در رسانه مخالفت کردند. خبرنگار ما گفتوگویی را با ثبتکننده پویش انجام داد و پای خیریهای به نام شمیم مهر سبحان(شمس) که با مجوز سازمانهای مربوط، حمایت از ترنس ها را از سه سال قبل آغاز کرده به این گفتوگو باز شد و بسیاری از ابهام ها در این زمینه پاسخ داده شد.
در همین رابطه میزگردی را با حضور چند نفر از افراد مربوط در این زمینه برگزار کرد تا این افراد بدون واسطه در مورد مشکلاتشان صحبت کنند. در این میزگرد مدیرعامل موسسه شمیم مهر سبحان( خیریه شمس)، چهار نفر از افراد ترنس و یک پژوهشگر حضور داشتند. میزگرد ما بیش از سه ساعت به طول انجامید و به دلیل تعدد موضوعات مطرحشده مشروح میزگرد در دو بخش پیش روی مخاطبان قرار میگیرد.
وقتی ترنس ها وارد خبرگزاری شدند همان اول کار تصور غالبی که شاید در ذهن تکتک ما در مورد این افراد وجود داشت نقش بر آب شد. ترنس های میهمان میزگرد، ظاهری معمولی داشتند و از فاصله میان ورودی تا سالن میزگرد هیچیک از خبرنگاران متوجه ترنس بودن آنها نشدند.
میزگرد با صحبتهای مدیرعامل خیریه شمس در خصوص ثبت کمپین شروع شد و «محمد نوری زاده» بابیان اینکه هدف او از ثبت کمپین شکستن تابوی رسانهای ترنس ها و حمایت از آنها است صحبتهایش را خلاصه کرد. نوری زاده گفت: «در این چند روز خیلیها از ما حمایت کردند و برخی هم وقتی متوجه شدند خیریه شمس را جمعی از خادمان حرم امام رضا (ع) اداره میکنند گفتند خادمان امام رضا (ع) را چه به ترنس ها؟ من سعی کردم مخالفان را توجیه کنم و تصور آنها را در مورد ترنس ها تغییر دهم. شاید این میزگرد و توضیحات ترنس ها رو به روی دوربین بتواند ابهاماتی که همه مردم دراینباره دارند را برطرف کند.» نوری زاده میدان را به میهمانان ترنس داد.
به ما انگ نزنید؛ ترنس همجنسگرا نیست
*ترنس های حاضر در میزگرد همان اول کار تکلیفشان را با مخاطبان مشخص کردند. «غفاری»؛ ترنسی که سه سال از عمل جراحی او میگذرد دست روی موضوعی گذاشت که دلیل بیشتر مخالفتها با مطرحشدن ترنس ها و مشکلاتشان در رسانهها بوده است. او گفت: «هیچ رسانهای تابهحال به این شکل تابوی رسانهای ترنس ها را نشکسته بود، ما ممنونیم که این فرصت را در اختیار ما قرارداد تا بدون واسطه با مردم صحبت کنیم و بگوییم که ما یک ترنس هستیم، نه همجنسگرا و نه دوجنسیتی. در جامعه برچسبهای مختلفی به ترنس ها زده میشود. به ما میگویند همجنسباز یا همجنسگرا، ما عذاب میکشیم.»
درد بزرگ ترنس ها تصورات اشتباه است
برچسب همجنسگرا آنقدر برای ترنس ها عذابآور است که ترنس های حاضر در میزگرد یکییکی بلندگوهایشان را روشن کردند و اعتراض به این انگ را فریاد زدند. «فاطمی» یکی دیگر از ترنس هایی حاضر در میزگرد صحبتهایش را بابیان اینکه ترنس ها در جامعه مظلوم هستند آغاز کرد و گفت: «ترنس، همجنسگرا نیست. خیلیها ترنس ها را باهم جنس گرایان یکی میدانند، چون تعریفی از فرد ترنس ندارند. ترنس ها دچار نوعی نارضایتی جنسی هستند، افراد ترنس نه اختلال روانی دارند نه بیمارند، بین مغز و جسم آنها تطابق وجود ندارد. این موضوع اصلی است. بین احساسات افراد ترنس و جنسیتشان تناقض وجود دارد. فرد ترنس اگر مرد است، تمایل دارد در قالب یک زن زندگی کند و اگر زن است، دوست دارد در قامت یک مرد شناخته شود و این برای ما عذاب و درد بزرگی است.»
امینی؛ ترنس دیگر با روشن کردن بلندگو گفت: «ماجرا وقتی بدتر میشود که حتی برخی پزشکان ما راجع به مرز بین ترنس ها و همجنسگرایان اطلاعات کافی ندارند. همجنسگرا به دکتر روانشناس مراجعه میکند و پزشک بهاشتباه ممکن است برای این فرد تأییدیه ترنس بودن صادر کند و مشکلات بعدی به وجود میآید.»
وقتی فهمیدند ترنس هستم اخراجم کردند
امینی در ادامه از درد مشترک ترنس ها و تجربه اخراجش از محل کار گفت: «جامعه ما ترنس را باهم جنس گراها اشتباه میگیرند و این تصویر در خانوادهها هم وجود دارد و برای همین مشکلات چند برابر میشود. مثلاً من وقتی اعلام کردم ترنس هستم حمایت خانوادهام را داشتم. با حمایت آنها جلسات روانکاوی و روانشناسی میرفتم. اما مشکلاتم بااینکه خانواده حامیام بودند تمامی نداشت. من در آرایشگاهی کار میکردم که آنجا تا متوجه شدند ترنس هستم به پدرم گفته بودند پسر شما همجنسگرا هست و کلی برای من مشکل و حاشیه درست کردند و اخراج شدم. پدرم بهشان توضیح داد اما فایدهای نداشت.»
اختلال و بیماری یا نارضایتی جنسی؛ مسئله این است!
«ترنس ها مشکل هویتی دارند. آنها نه بیمارند و نه اختلال روانی دارند. فقط دچار یک نارضایتی جنسی هستند.» این جملات را فاطمی یکی از ترنس ها گفت و از اینکه آنها را بیمار یا فردی که دچار اختلال روانی است یاد میکنند اظهار نگرانی کرد. در تأیید صحبتهای او، غفاری به بیانیه سازمان بهداشت جهانی اشاره کرد و گفت: «سازمان بهداشت جهانی سال ۱۹۹۲ در بیانیهای از اصطلاح نارضایتی جنسی در مورد ترنس ها استفاده کرد و بعداً اعلام کردند که ترنس ها در وضعیت سلامت جنسی هستند و اصطلاح اختلال را در مورد آنها به کار نبرید. اما هنوز یک سری از مراکز مثل انیستیتو تهران همچنان در سربرگهای تأییدیه ترنس بودن از اصطلاح اختلال هویت جنسیتی استفاده میکند. حالا کلمه اختلال به کنار، سال ۲۰۱۳ در سازمان بهداشت جهانی کلمه ملال جنسیتی هم در مورد ترنس ها حذف شد اما همچنان در مراکز پزشکی این اصطلاح در مورد ترنس ها به کار برده میشود و کلاً ترنس را به عنوان یک بیماری که دچار اختلال هستند میشناسند. اصلاً اگر روان درمانی ما طولانی میشود به دلیل همین اصطلاح است. یعنی میگویند این فرد اختلال روانی و جنسی دارد پس باید پروژه طولانی را طی کنند که ما مطمن شویم بیمار نیست.»
برگه تأیید تطبیق جنسیت را هم گرفتم اما هنوز ابهام دارم!
مطرحشدن این موضوع، میزگرد را با یک چالش روبهرو کرد. خانم احدی یکی از ترنس هایی است که دو سال قبل برگه تأییدیه ترنس بودن و مجوز جراحی تطبیق جنسیت از خانم به آقا را از روانپزشک دریافت کرده اما جراحی را انجام نداده است. او حرفهایی برای گفتن داشت و با ابهاماتی روبهرو بود.
احدی ابهامش را با این سؤال مطرح کرد و گفت: «اصل موضوع ترنس ها، موضوع هویت است. اما هویت یک انسان چیست؟ چه فاکتورهایی هویت را تشکیل میدهد؟ من دو سال است که برگه تأیید تطبیق جنسیتی را دارم اما راستش میترسم که جراحی کنم. میخواهم بدانم که واقعاً ترنس هستم یا نیستم. تأییدیه را هم دارم اما نمیدانم تطبیق جنسیتی کار درستی است یا نه. در این مدت سؤالات بسیاری برای من ایجادشده است. اصلاً میخواهم بدانم ما طبق کدام مرجع مطمئن میشویم که ترنس هستیم یا نیستیم. بعضی پزشکان میگویند مشکل ترنس ها ژنتیکی است. اگر مشکل ما ژنتیکی هست، چرا اثبات نشده است؟»
با روانکاوی از مشکل هویتی رهایی یافتم
ابهامات خانم احدی پای یک مشکل اساسی را به میزگرد ترنس ها باز کرد. غفاری؛ ترنسی که سه سال از عمل جراحی تطبیق جنسیتش میگذرد این موضوع را تأیید کرد و گفت: «روانشناسان و پزشکان در مورد ترنس ها سلیقهای عمل میکنند و حتی در میان آنها هم تعریف مشخصی از ترنس ها وجود ندارد.»
احدی هم همزمان با طرح این موضوع به تجربه خودش اشاره کرد؛ «متأسفانه زندگی یک انسان و سرنوشت او به خاطر سلیقه روانشناس و روانپزشک ممکن است تغییر کند. من ۲۲ جلسه روانشناسی و روانکاوی پیش دکتر معروفی رفتم و درنهایت به من برگه تأیید ترنس بودن و مجوز جراحی تطبیق جنسیت دادند. اما من عمل نکردم و توانستم با جلسات روانکاوی تا حدودی از بحران هویت خارج شوم. اما حرفم این است که هنوز تعریف مشخص و ثابتی از یک فرد ترنس وجود ندارد که پزشک بتواند طبق همان تعاریف ترنس بودن یا نبودن فرد را تأیید کند.
اصلیترین منبعی که در خصوص ترنس ها وجود دارد DSM (راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روان) است که راهنمای دی اس ام ۳ یک تعریف از ترنس ارائه کرده است، دی اس ام ۵ که چند سال بعدتر تدوینشده یک تعریف از ترنس ها ارائه میدهد و میگوید ترنس ملال جنسیتی دارد، اما ممکن است بعد از چند سال دی اس ام ۷ تعریف دیگری از ترنس ارائه دهد و بگوید اصلاً افراد ترنس نباید عمل کنند. آنوقت تکلیف ما چیست؟
حرف من این است که یک فردی که فکر میکند ترنس است وقتی نیاز به درمان و حمایت دارد که هنوز جراحی تطبیق جنسیت را انجام نداده است. من وقتی هنوز عمل نکردم، دنبال هویتم هستم و نمیدانم باید چه کنم، باید حمایت شوم.»
هیچ حمایتی از افراد ترنس وجود ندارد
از او و میهمانان دیگر پرسیدیم بهعنوان یک ترنس بگویید که این حمایت وجود دارد یا خیر و همهشان بدون تعارف گفتند؛ «هیچ حمایتی از افراد ترنس وجود ندارد.» احدی ادامه داد: «من خیلی تلاش کردم تا مشاوران خوبی پیدا کنم و با کمک آنها بتوانم از این بحران هویت خارج شوم. چون وقتی عمل کنم و جنسیت من تغییر کند، همهچیزتمام میشود. جراحیهای سنگین و هزینهبر، هورمون درمانی تا آخر عمر. اگر پشیمان شدم چه؟»
هر روانشناسی نباید به ترنس ها خدمات مشاورهای بدهد
صحبتهای ترنس های حاضر در میزگرد پای یک مشکل اساسی را به میزگرد باز کرد. مشکلی که باید موردتوجه مسئولان وزارت بهداشت، سازمان بهزیستی، همه روانشناسان و روانپزشکانی که در حوزه ترنس ها کار میکنند قرار بگیرد. مدیرعامل خیریه شمس که از سه سال قبل رایزنی با سازمانها و نهادهای مختلف را برای کاهش مشکلات ترنس ها آغاز کرده صحبتهای ترنس ها را تأیید کرد و گفت: «در حال حاضر روال و رویه مشخصی در خصوص ترنس ها و حتی تشخیص افراد ترنس وجود ندارد. دغدغه اصلی خیریه شمس و افرادی که در این حوزه کارکردند و بیش از ۱۴۰۰ فرد ترنس را درمان کردند، این است که باید روانشناسان و روانپزشکان ما توانمند شوند. از استانداردهای جامعه جهانی و از تجربه روانشناسانی که بهکرات با افراد ترنس مواجه بودند، استفاده کنند. اگر روانشناسی بخواهد در حوزه ترنس ها کار کند باید مجوز کار و فعالیت برای ترنس ها را داشته باشد.»
چالشهای نبود رویه واحد میان روانپزشکان و روانشناسان
از نوری زاده پرسیدیم در حال حاضر یک تعداد روانشناس مشخص در حوزه ترنس ها کار میکنند؟ و پاسخ او خبر از یک چالش داد؛ «خیر اینطور نیست. روانشناسانی که تخصص کلی دارند و مورد تأیید سازمان بهزیستی و پزشکی قانونی هستند به ترنس ها خدمات میدهند. اما نکته اینجاست که در مورد ترنس ها بین روانشناسان و حتی بین اساتیدی که درباره ترنس ها کتاب نوشتند هم اختلاف نظر وجود دارد، درحالیکه باید یک مسیر شفاف و مشخص داشته باشیم و رویه واحدی را اتخاذ کنیم. هرچقدر روانشناسان ما بهروز شوند میتوانند زندگی یک انسان و سرنوشت او را تغییر دهند. بسیاری از ترنس ها با عملهای جراحی تطبیق جنسیت مشکلشان حل میشود، این افراد حتی اگر ترنس واقعی هم باشند باید با منطق و بعد از توانمندشان ازنظر روحی جراحی کنند وگرنه عواقب جراحی بدون منطق گریبان گیر یک فرد ترنس میشود. برعکس این ماجرا هم صادق است. برای یک فرد ترنس ممکن است عمل جراحی و تطبیق جنسیت اولین و آخرین راهحل نباشد. شاید این فرد بتواند با جلسات روانکاوی مشکلش را حل کند. اینجاست که نبود رویه واحد میان روانشناسان خودش را نشان میدهد و تبدیل به یک چالش میشود.»
احدی همصحبتهای نوری زاده را تأیید کرد و گفت: «بخش ناراحتکننده قصه این است که سرنوشت یک سری از افراد گره میخورد به نارساییهایی که در این روال و رویه وجود دارد.»
بعضی ها ادای ترنسها را در میآورند
در ادامه میزگرد غفاری از بایکوت خبری شدن در رسانهها گلایه کرد و این گلایه پای یک بحث جدی دیگر را به میزگرد باز کرد؛ «در همه این سالها ترنس ها را از خط خبری رسانهها حذف کردند. هنوز هم این رویه برقرار است و شاید اگر کمپین فارس من ثبت نمیشد ما همچنان در بایکوت خبری بودیم. تصور میکنند اگر در مورد ترنس ها اطلاعرسانی و فرهنگسازی شود و موضوع و مشکلات آنها را رسانهای کنند افراد ترنس در جامعه بیشتر شود.
اینطور نیست. غربالگریهای بسیار سختی در ایران وجود دارد و دلیلش این است که هرکسی به هر دلیلی ادعا نکند که ترنس است. یک فرد ترنس برای اینکه تأییدیه ترنس بودن را دریافت کند باید هفتخان رستم و مراحل سخت و طاقتفرسا را در ایران بگذراند. این سختگیری برای همین است. چون افرادی هستند که برای مهاجرت یا سربازی یا هر دلیل دیگر خودشان را ترنس جلوه میدهند، درحالیکه واقعاً ترنس نیستند.
تعداد ترنس ها با رسانهای کردن آنها و حرف زدن در موردشان زیاد نمیشود. تعداد ترنس ها زیاد شده است، چون عدهای سوءاستفاده میکنند و ادای ترنس ها را درمیآورند. اما نمیشود به این دلیل ما فرهنگسازی در جامعه نکنیم وکسانی که واقعا ترنس هستند به مشکل خودشان آگاهی پیدا نکنند.
سه سال چشمم را با پارچه مشکی میبستم
این موضوع که رسانهای کردن و صحبت از ترنس ها منجر به افزایش جامعه ترنس ها میشود یا نمیشود؟ چالشی دیگر را در میزگرد ایجاد کرد. بحث ازآنجا بالا گرفت که خانم احدی گفت: «اتفاقاً همینطور است. تعداد افراد ترنس یا ترنس نما زیاد شده است. چون جامعه بیشتر به آنها میپردازد. نه در رسانه، بلکه در فضای مجازی.»
این اظهارنظر با مخالفت ترنس های دیگر حاضر در جلسه مواجه شد و فاطمی با مروری بر خاطرات تلخش گفت: «هیچکسی راضی نیست برای خودش درد بخرد، هیچکس راضی نیست ۲۰۰ میلیون هزینه کند تا شبیه به جنسی شود که مغزش شبیه به آن نیست، اینهمه انگ و قضاوت را به جان بخرد، مشکلات روحی و روانی را تحمل کند و ادای ترنس بودن را دربیاورد. مغز من به حدی من را آزار میداد که تا سه سال وقتی میخواستم حمام بروم چشمم را با پارچه میبستم. من سال دوازدهم ممنوع التحصیل شدم. چون نمیتوانستم لباس زنانه بپوشم. چون از جسمی که داشتم عذاب میکشیدم. دوز این اتفاقات و مشکل در هر فردی متفاوت است. نارضایتی جنسی در برخی افراد آنقدر زیاد است که نمیتوانند به زندگی عادی ادامه دهند و باید تطبیق جنسیت بدهند و عدهای هم هستند که مشکلشان با مشاوره و روانکاوی برطرف میشود.»
احدی گفت: «اما نقص اینجاست؛ دوز این مشکل در افرادی که ادعا میکنند ترنس هستند، متفاوت است اما روش درمان یکی است. هم من تأیید میشوم هم شما و هم کسی از من اداهای یک فرد ترنس را یاد گرفته و واقعاً ترنس نیست. چرا اینطور است؟ خیلیها بعد از عمل تطبیق جنسیت پشیمان میشوند.»
چرا برخی ترنس ها بعد از جراحی تطبیق جنسیت پشیمان می شوند؟
این دیالوگها واکنش ترنس های حاضر در جلسه را به دنبال داشت و غفاری گفت: «در کمیسیون پزشکی که قرار بود نامه تأیید جراحی تطبیق جنسیت من را در آن صادر کنند از من پرسیدند که شما چقدر آگاهی که بعد از جراحی و تطبیق جنسیت از خانم به آقا، یک مرد کامل میشوی؟ من مدتها مطالعه کردم و به همه تبعات تطبیق جنسیت آگاهی داشتم. میدانستم مسیر سختی در پیش دارم. میدانستم تا آخر عمر باید داروهای هورمونی استفاده کنم. میدانستم که نمیتوانم بچهدار شوم. همه این تبعات را به جان خریدم چرا؟ چون جسمم برایم آزاردهنده بود. به دکترها گفتم وقتی من شال و روسری سرم میکردم احساس میکردم طناب دار دور گردن من است.
اگر کسی واقعاً ترنس باشد و ادا درنیاورد، غده هیپوتالاموس مغزش برخلاف جنسیتی که دارد به او فرمان میدهد. ما هر کاری میکنیم مغزمان به ما فرمان میدهد. وظیفه غده هیپوتالاموس رفتارهای جنسیتی است. پزشکان نمیتوانند غده هیپوتالاموس را تغییر بدند پس جسم فرد را تغییر میدهند و با ذهن او منطبق میکنند.
حالا اگر فرد ترنسی بعد از عمل پشیمان شود دو حالت دارد یا آن روانشناس و روانپزشک درست تشخیص نداده که ایشان یک ترنس واقعی هست یا این فرد آمادگی روحی روانی تطبیق جنسیت را نداشته و به خودشناسی واقعی نرسیده است. یادم هست که سه سال قبل قاضی به من گفت اگر پشیمان شدی چه؟ گفت قول میدهم سه سال بعد پشیمان میشوی. سه سال گذشت. من یک ماه قبل برای پیگیری کار یکی از دوستانم پیش همان قاضی رفتم و گفتم من را یادتان میآید؟ بعدازاین چند سال پشیمان نشدم.»
ماجرای مجوز برای تغییر پوشش قبل از عمل جراحی
امینی یکی دیگر از ترنس ها که مجوز تغییر پوشش را از قاضی دریافت کرده و همزمان و قبل از جراحی تغییر جنسیت هورمون درمانی را آغاز کرده است صحبت دوستانش را ادامه داد و گفت: «بعضی از قاضیها قبل از عمل تطبیق جنسیت و بعدازاینکه فرد مراحل روانشناسی را میگذراند تا ۶ ماه مجوز به او میدهند که با پوشش دلخواه در جامعه تردد کند و ببیند که آیا واقعاً راضی هست از این پوشش یا نه. آیا آمادگی تطبیق جنسیت را دارد؟ من این مجوز را دارم. البته همین موضوع هم رویه مشخصی ندارد. در بعضی استانها مجوز پوشش قبل از تطبیق جنسیت داده میشود اما در تهران ممکن است این مجوز به همه داده نشود.
خلاصهاش را بگویم در دوره رواندرمانی تمام تلاش دکترها این است که یک فرد ترنس را از تصمیمی که برای جراحی تطبیق جنسیت دارد منصرف کنند و به او میگویند که ترنس نیستی و تصور ترنس بودن داری یا اینکه سعی میکنند با روانکاوی مشکل او را حل کنند.»
پدر و مادرها هشیار باشند/ رفتارهای غیرمتعارف فرزندتان را از کودکی جدی بگیرید
«همه ما در کودکی رفتاری مخالف جنسیتمان داشتیم اما کسی حواسش به ما نبود.» احدی این جمله را گفت و ادامه داد: «همه ما در کودکی رفتار عادی مثل همجنسهایمان را نداشتیم. توصیه میکنم اگر در کودکی پدر و مادری دید که رفتار کودک دخترش با دخترهای دیگر کاملاً متفاوت است و شبیه پسرها است یا برعکس پسر است اما اصلاً شبیه دخترها رفتار میکند، از همان زمان پیگیری کند، توجه کند، فرزندشان را پیش مشاور ببرند و ببینند چرا رفتار او باهم جنسهای خودش فرق میکند؟ اگر از بچگی درمان شوند شاید در ۲۰ سالگی نگوید میخواهم عمل کنم، تا وقتی بزرگ شود ممکن است درمان شده باشد. اما وقتی ۲۵ ساله شد و هویتش شکل گرفت این تغییر سخت است.»
هیچکس اندازه درد ما را نمیداند
گفتوگو میان ترنس ها ادامه دارد و غفاری که حالا خیلیها او را بهعنوان یک ترنس موفق میشناسند و نامش نیما است از ادای یک نذر برای کمک به ترنس ها گفت: «من از امام رضا (ع) و امام حسین (ع) خواستم در این مسیر کمکم کنند. من عذاب زیادی را تحمل کردم. وقتی مشکلم حل شد به مشهد رفتم و رو به حرم امام رضا گفتم از شما میخواهم نباشد روزی که ترنسی به دنیا بیاید. نذر کردم به ترنس ها کمک کنم. چون افراد ترنس درد بزرگی را تحمل میکنند، اگر جراحی کنند درد دارند اگر نکنند بازهم برایشان درد سنگینی است. افراد معمولی نمیتوانند بفهمند که این درد یک ترنس واقعی را چقدر عذاب میدهد. چون درد روحی است، ما نمیتوانیم اندازهاش را نشان دهیم. حالا همه هدف من این است که بتوانم راه درست را پیش پای افرادی قرار دهم که حتی بهاشتباه تصور میکنند ترنس هستند.»
ارسال نظر