آسیب ادامه دار کرونا به بهداشت دهان و دندان

محمدحسین کریمی گفت: از سال ۱۳۹۳ با آغاز صحبت‌ها برای طرح پزشک خانواده زیرساخت‌ها در بحث دندانپزشکی نیز بهبود یافت و ناوگان و تجهیزات بروز شدند. از سال ۱۳۹۴ نیز حدود ۱۵۰۰ دندانپزشک با قرارداد بیمه روستایی و سپس شهری به کار گرفته شدند و با استفاده از نیروهای رسمی خود و بیمه روستایی تقریبا اکثر مراکز مجهز شده و ارائه خدمات به خوبی انجام می‌شد.

وی با اشاره به آسیب‌های کرونا در زمینه دندانپزشکی، اظهار کرد: با شیوع کرونا خدمات دندانپزشکی تحت تاثیر قرار گرفت و بیشتر خدمات اورژانسی انجام شد و انتظار داریم با عادی شدن وضعیت کرونا، ارائه خدمات دندانپزشکی مجددا از سر گرفته شود. از طرفی با تعطیلی مدارس خیلی از برنامه‌های پیشگیرانه در مدارس نیز تحت تاثیر قرار گرفت و به طور کلی این شرایط سبب می‌شود در آینده شاهد افزایش مشکل پوسیدگی دندانی باشیم.

او درباره شاخص پوسیدگی دندان در کشور بیان کرد: پایش جدیدی در این زمینه صورت نگرفته است و آخرین پایش انجام شده مربوط به سال ۹۵ است که عدد ۱.۸۴ را به ما نشان داد. شاخص پوسیدگی دندان در سال ۱۳۷۷ عدد ۱.۵، در سال ۱۳۸۳ عدد ۱.۶۲ و در سال ۱۳۹۱ عدد ۲.۰۹ را نشان می‌دهد. همچنین DMFT (شاخص پوسیدگی دندان) دندان‌های دائمی کودکان ۱۲ ساله کشور در سال ۱۳۷۴ عدد ۲.۰۲ بوده است.

کریمی تاکید کرد: بحث‌های زیادی بر شاخص‌های بهداشتی حوزه بهداشت دهان و دندان وجود دارد. از سال‌ها پیش طرح بسیار خوب استفاده از دهانشویه سدیم فلوراید را دنبال می‌کردیم اما مشکل حوزه بهداشت این است که کارشناسی‌های غلطی بر برنامه‌ها انجام می‌شود و برخی چنین طرحی را موفق نمی‌دانند. این درحالی است که استفاده از دهانشویه سدیم فلوراید در زمان خود یکی از بهترین‌ طرح‌ها بود. به عنوان مثال در شهری که بنده مشغول به کار بودم در آغاز این طرح در سال ۷۱ حدود ۷۰ نفر در روز مراجعه می‌کردند تا دندان خود را بکشند و این عدد در سال ۱۳۸۵ بین ۱۰ تا ۱۵ نفر در روز شده بود. در واقع شاید شاخص‌های پوسیدگی آن اندازه که میخواستیم بهبود نیافته است اما این طرح بعد از چند سال آثار مثبت خود را نشان داد. پوسیدگی دندان موضوعی نیست که تمام شود و کل جمعیتی که می‌توانیم تحت پوشش قرار دهیم شاید ۱۰ میلیون نفر باشد اما بازهم اقدامات ما اثرگذار بوده است.

وی درباره برنامه کاهش شاخص پوسیدگی دندانی در گروه سنی ۱۲ ساله‌ها تا سال ۱۴۰۰ و تحقق آن، تصریح کرد: به نظر بنده تمام برنامه‌های سلامت دهان و دندان تاثیرگذار بوده است ولی در این زمینه پایشی نداشتیم که ببینیم آیا این هدف محقق شده است یا خیر.

او درباه وضعیت تجهیز مراکز دندانپزشکی، گفت: عمده امکانات و یونیت‌های ما داخلی است اما متاسفانه طی دو سال گذشته به شدت بودجه‌های حوزه ما ضعیف شد و افت داشتیم که این می‌تواند یکی از عوامل تاثیر پذیر از نبود بودجه در بخش بهداشت باشد. این درحالی است که هزینه تجهیزات و امکانات هم افزایش چشمگیری داشته است. قطعا با کمبودهایی هم مواجه هستیم اما اخیر بخصوص طی مدت کرونا بازخوردی در این زمینه نداشتیم.

وی درباره پایگاه‌های سیار دندانپزشکی نیز گفت: این موضوع یکی از بهترین‌ طرح‌های ادوار قبل بود. اولین جایی که جرقه این اتفاق خورد دانشگاه علوم پزشکی کرمان بود که بین مراکز بهداشت و دانشکده‌ها قرارداد بستیم که ۲۰ دانشجوی دندانپزشکی را دانشگاه‌ها به ما بدهند و یونیت سیار و تجهیزات را هم ما تامین می‌کردیم تا ارائه خدمت صورت گیرد و به جرات یکی از بروزترین طرح‌هایی بود که انجام شد که به مرور اجرای آن ضعیف شد. البته این طرح با مشکلات زیرساختی هم همراه بود اما در کل آن را بسیار راهگشا می‌دانم.

کارشناس اداره سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت در پایان، بیان کرد: ارائه خدمات دندانپزشکی در حوزه بهداشت در گروه‌های هدف شامل سنین زیر ۶ سال، ۶ تا ۱۲ سال، زنان باردار تا یک سال پس از زایمان و سالمندان رایگان است. سایر گروه‌ها نیز با نرخ دولتی می‌توانند از حوزه بهداشت خدمت دریافت کنند.