پشت پرده مسمومیت ها / ۱۳۰۰ دانش آموز راهی بیمارستان شدند
بیش از ۱۳۰۰ دانشآموز و اولیای مدارس تاکنون با گزارش مسمومیت راهی بیمارستان شدهاند، اما هنوز حتی یک گزارش آسیبشناسی رسمی یک گزارش نمونهبرداری از مدارس توسط پدافند، مسوول بررسی مساله شدهاند، منتشر نشده است.
یکی از اولین توضیحاتی که در مورد مسمومیت دانشآموزان منتشر شد، ادعای مصرف مخدر یا کشیدن گل در مدارس بود. در هفتههای اول انتشار گزارشهای مسمومیت، به خصوص با درنظر گرفتن اینکه اسامی برخی مدارس در گزارشهای مسمومیت تکرار میشد و مدارسی که گزارش مسمومیت از آنها منتشر شده بود نزدیک به هم بودند، برخی کانالهای خبری در قم به نقل از منابع آگاه و غیرآگاه، دانشآموزان را متهم کردند علایمی که گزارش کردهاند به دلیل مصرف مواد مخدر یا کشیدن گل و سیگار بوده است. با درنظر گرفتن اینکه طبق اعلام دانشگاه علوم پزشکی قم، از دانشآموزانی که با شکایت مسمومیت به بیمارستانهای مختلف منتقل شده بودند، آزمایشهای کاملی گرفته شده است، ظن ارتباط بروز علایم مسمومیت با مصرف گل یا مخدرهای دیگر به سرعت رد شد. بعدا در مدارس دیگری در شهرستانهای دیگر، عده دیگری از مسوولان هم این ادعا را مطرح کردند که ممکن است دانشآموزان به دلیل مصرف ماده خاصی دچار علایم مسمومیت شده باشند. هیچ آزمایشی که چنین ادعایی را تایید کند از سوی مقامات بهداشتی در هیچکدام از شهرهای درگیر مساله مسمومیت دانشآموزان منتشر نشده است.
نشت گاز، آمونیاک، لولهها و سیستمها
گزارشهای مسمومیت همزمان با شدت گرفتن سرمای هوا در ماه آخر پاییز آغاز شده است. همین موضوع باعث شد به خصوص در گزارشهای اولیه، گمانهزنیهایی در مورد احتمال تاثیر انتشار گاز منوکسیدکربن از سیستمهای گرمایشی مدارس در بروز علایم مسمومیت دانشآموزان مطرح شود. در هفتههای اول انتشار گزارشهای مسمومیت، آتشنشانی قم هم اعلام کرد که در برخی مدارسی که گزارش مسمومیت داده بودند، ردی از نشت گاز منوکسیدکربن دیده شده است. این موضوع نمیتوانست تمام گزارشهای مسمومیت را توضیح دهد. بسیاری از مدارسی که گزارش مسمومیت داده بودند، سیستم گرمایشی که منوکسیدکربن تولید کند، نداشتند. با فرض اینکه برخی گزارشهای مسمومیت ناشی از انتشار منوکسیدکربن بوده باشد، آتشنشانی در قم و بعدا در استانها و شهرهای دیگر گزارشهای مشابهی از انتشار این گاز در مدارس منتشر نکرده است.
گمانهزنیهای دیگری در مورد انتشار آمونیاک و ربط آن به بروز علایم مسمومیت هم در هفتههای اول وجود داشت که توسط علوم پزشکی شهر قم رد شده و در شهرهای دیگر نیز تکرار نشده است.
زن عجیب، مرد غریب، آب آلوده و کوادکوپتر مسلح
در قم و بعدا در برخی دیگر از شهرهایی که گزارشهایی از مسمومیت داشتند، حرفهایی در مورد «حضور عامل انسانی» منتشر شده است. در یک نمونه، پدر یک دانشآموز از دانشآموزانی که در قم با علایم مسمومیت به بیمارستان فرستاده شدهاند، تعریف کرد که دانشآموزان ساعتی قبل از بروز علایم مسمومیت، زنی را دیدهاند که وارد مدرسه شده و چیزی را در منبع آب مدرسه حل کرده است.
در گزارش دیگری از یک مدرسه در اسلامشهر، شاهدان به رسانهها گفتند «چند نفر» که پوشش آنها جنسیتشان را پنهان کرده بود، وارد حیاط مدرسه شدهاند و سرایدار را کتک زدهاند و یک «گاز» (کپسول حاوی گاز) در مدرسه انداخته و فرار کردهاند.نیروی انتظامی بعدا توضیح داد که تمامی فیلمهای موجود مربوط به مدارسی که در آنها گزارش مسمومیت اعلام شده را بررسی کرده اما اثری از ورود و خروجهای مشکوک به مدارس پیدا نکرده است.
در یک نمونه دیگر یک کاربر در توییتر ادعا کرد که حمله به مدرسه فرزندش با کوادکوپتر انجام شده است، او نوشته بود که بچهها دیدهاند که یک شیء پرنده بالای مدرسه پرواز کرده و یک «گاز» را به حیاط مدرسه انداخته است.
از آنجا که در تمام گزارشها به «مسمومیت تنفسی» اشاره شده، بعید است ادعا در مورد آلوده شدن آب مدرسه دقیق و درست باشد، در جاهایی که اشاره به «انداختن گاز در مدرسه» شده است هم پوکهای از کپسول حاوی گاز کشف نشده یا لااقل گزارشی در مورد کشف چنین پوکهای منتشر نشده است.
به نیتروژن، دومین گاز تشکیلدهنده هوا هم دستبند زدند!
اواسط اسفند ماه، رییس کمیسیون آموزش مجلس اعلام کرد که مقصر مسمومیت دانشآموزان، گاز نیتروژن است. نیتروژن بعد از اکسیژن مهمترین ترکیب هوایی است که تنفس میکنیم، اما در صورتی که مقدار قابل ملاحظهای از آن در هوا پخش شود، میتواند علایم مسمومیت ایجاد کند. نیتروژن بو ندارد، بنابراین میتواند در مورد برخی از گزارشهای مسمومیت که در آنها به استشمام بو اشاره نشده، مظنون اصلی باشد. مشکل فقط این است که آن مقدار نیتروژنی که بتواند یک کلاس یا یک مدرسه را آلوده کند، باید حتما توسط سیلندر نیتروژن به فضای بسته برده شود. باز کردن سیلندر و پخش کردن آن در هوا هم کار هر کسی نیست چون هوای ذخیرهشده در سیلندر تحت فشار است، در صورتی که توسط افراد غیر حرفهای باز شود ممکن است از دست در برود و موجب تخریب فضا شود. مقدار نیتروژنی که بتوان با آن یک کلاس را آلوده کرد، باید در سیلندر و با ماشین به مدرسه حمل شود و قطعا نمیتوان آن را پنهان کرد. علایم مسمومیت با نیتروژن مشابه علایمی است که دانشآموزان مسموم گزارش کردهاند، سردرد و تهوع و سرگیجه را بسیاری از عوامل مسمومیتزا تولید میکنند، اما احساس فلج عضلانی از مشخصههای مسمومیت با نیتروژن است و شاید همین مساله باعث شده بهرغم مساله حمل آن مقدار نیتروژن به مدارس، برخی تصور کنند که این ماده میتواند مسمومیتها را توضیح دهد.
کامیون سرگردان از دانشآموزان انتقام میگیرد؟
یکی از ایدههایی که به خصوص صدا و سیما به آن علاقه جدی دارد، نقش یک کامیون سرگردان در مسمومیت دانشآموزان مدارس است. اسفندماه و همزمان با بالا گرفتن گزارشهای مسمومیت، صدا و سیما در گزارشی مدعی شد که یک کامیون حاوی «نفتا» در چند شهر مختلف ازجمله پردیس، قم و بروجرد روبهروی مدارسی که گزارش مسمومیت دادهاند دیده شده است. کامیون توقیف شد و بعدا گفتند نگهبان پارکینگی که کامیون به آنجا هدایت شده هم دچار علایم مسمومیت شده است. با این وجود فرضیه دست داشتن نفتا، کامیون و راننده آن در مسمومیت دانشآموزان با سوالات جدی روبهرو است.
نفتا به گروهی از سوختهای مایع هیدروکربنی با فراریت و اشتعالپذیری بسیار بالا گفته میشود که بخار آن میتواند علایم مسمومیت هم ایجاد کند. مسمومیت با نفتا، علایمی مانند سرگیجه، تهوع و سردرد ایجاد میکند، اما برای قبول کردن نقش نفتا در مسمومیت دانشآموزان باید گزارشهایی از استشمام بویی شبیه بوی بنزین که بوی غالب نفتا است وجود داشته باشد. چنین گزارشهایی وجود ندارد. علاوه بر این، برای مسموم شدن با نفتا، مشابه مسموم شدن با نیتروژن به مقدار بسیار زیادی بخار نفتا نیاز است. حجم بخاری که بتواند علایم مسمومیت در دانشآموزان ایجاد کند، قطعا پیش از ایجاد مسمومیت تنفسی با یک جرقه کوچک به آتشسوزی منجر میشود.
در گزارشهای صدا و سیما ادعا شده است که کامیون نفتا بیرون چند مدرسه که گزارش مسمومیت دادهاند قرار داشته است، گزارشهای مسمومیت همه از داخل کلاسها منتشر شده است و توضیحی وجود ندارد که چرا در فاصله بین خیابان تا کلاسهای درس، کسی بر اثر قرار گرفتن در مسیر بخارات نفتا دچار علایم مسمومیت نشده است. همین طور توضیحی وجود ندارد که بخار نفتا چطور از فضای باز گذشته، به فضای بسته کلاسها رسیده، در این فضا غلیظ شده و مسمومیت ایجاد کرده است.
ارسال نظر