اتفاقی عجیب در ایران / چطور قیمت پراید از مزدا ۳ جلو زد؟

با ممنوعیت واردات خودرو به کشور طی سال‌های اخیر خودروسازان از افزایش انحصار در بازار استفاده کرده و قیمت خودروهای تولیدی را تا چند برابر افزایش دادند به طوری که خودرو دنا پلاس از تولیدات ایران‌خودرو که سال۹۷ حدود ۵۳میلیون تومان معامله می‌شد اما در تیر۱۴۰۱ با قیمت ۲۲۸میلیون تومان به مردم واگذار می‌شود، البته این واگذاری نیاز به بخت و اقبال هم دارد تا نام فرد متقاضی از میان شش میلیون ثبت‌نام‌کننده خارج شود.

فربد زاوه، کارشناس بازار خودرو در خصوص مشکلات صنعت خودروسازی کشور می‎‌گوید: افرادی که از شفاف‌سازی بهای تمام شده خودرو دم می‌زنند، در واقع دارند کل ساختار سازمان حسابرسی، بورس و اصول اقتصادی را زیر سؤال می‌برند و این دیدگاه عجیبی است که با زیر پا گذاشتن اصول علم اقتصاد بخواهیم اثبات کنیم که مثلا قیمت پراید باید ۱۰۰۰دلار یا پژو ۲۰۰۰دلار باشد.

 زاوه، مشکل صنعت و بازار خودرو را ناشی از انحصار بازار می‌داند که دیر یا زود باید شکسته شود. وی معتقد است: راه‌حل این مشکل، این نیست که صورت‌های مالی یک شرکت را موشکافی کنیم.

 روند کیفیت خودروهای داخلی با گذشت چهار سال از ممنوعیت واردات به شدت افت کرده است و حتی برخی از خودروسازان ارائه  زه  کنار در خودرو را به عنوان خدمات تزئینی اعلام کردند که مشتریان در صورتی که بخواهند این قطعه روی در خودروی آنها وصل شود باید هزینه آن را نیز پرداخت کنند.

 علاوه بر افت کیفیت خودرو، قیمت‌ها نیز سیر صعودی داشته است به طوری که در سال ۹۷ قیمت یک خودرو مزدا۳ حدود ۲۰۰میلیون تومان بود اما با ممنوعیت واردات، پراید توانست با عبور از ۲۰۵میلیون تومان از قیمت این خودروی باکیفیت ژاپنی در سال ۹۷ عبور کند که باورش سخت است!

 علاوه بر افت کیفیت و افزایش قیمت، خودروسازان با کاهش تیراژ تولید آخرین ماهی خود از بازار انحصاری خودرو را گرفتند جایی که پیش از سال ۹۷ میزان تولید حدود یک میلیون دستگاه بود اما در سال‌های ممنوعیت واردات این رقم به کمتر از ۳۰۰ هزار دستگاه رسید و پس از این کاهش عرضه بود که بازار سیاهی برای فروش خودرو با قیمت‌های بالاتر از نرخ کارخانه به وجود آمد. در ادامه این گزارش برای بررسی ابعاد بهتر این صنعت به بررسی قیمت خودروهای داخلی و خارجی و مقایسه آنها خواهیم پرداخت.

 با نگاه به قیمت روز خودرو در بازار، متوجه می‌شویم گران‌ترین محصولات داخلی تقریبا ۲۰هزار دلار ارزش دارند؛ تندر۹۰ پلاس اتوماتیک ۶۵۰میلیون تومان، تارا اتوماتیک ۶۲۰میلیون تومان و پژو۲۰۷ اتوماتیک پانوراما ۶۱۰میلیون تومان در بازار آزاد خرید و فروش می‌شوند و می‌توانیم ارزش آنها را نزدیک ۲۰هزار دلار بدانیم. معادل قیمت کیا اسپورتیج ۲۰۲۲. با ۲۰هزار دلار می‌شود به خودرو‌های دیگری مثل کیا سراتو، مزدا ۳ سدان و تویوتا کرولا فکر کرد. البته کیا اسپورتیج نسخه ۲۰۲۲ که ۲۰هزار دلار قیمت دارد، مدل ۲۰۱۷ کارکرده آن در تهران دو میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان یعنی ۷۶ هزار دلار خرید و فروش می‌شود.

 یا کیا سراتو مدل ۲۰۱۷ که یک میلیارد و ۳۵۰ میلیون تومان معادل ۴۵ هزار دلار قیمت گذاری شده است. در بازار خودرو‌های داخلی بعد مدل‌های ۲۰هزار دلاری، خودرو‌هایی مثل دنا پلاس اتوماتیک ۵۰۴ میلیون تومان، پژو پارس ۴۲۰میلیون تومان و سمند EF۷ دوگانه‌سوز ۴۰۰میلیون تومان ارزش دارند و تقریبا ۱۴یا ۱۵ هزار دلار ارزش‌گذاری می‌شوند. با این بودجه می‌شود هیوندای اکسنت ۲۰۱۸ خرید. هرچند هیوندای اکسنت مدل ۲۰۱۵ با ۱۱۰ هزارکیلومتر کارکرد در تهران ۷۲۰ میلیون تومان - معادل ۲۴ هزار دلار- آگهی شده است.

 در خودروهای اقتصادی و ارزان‌قیمت نیز باز هم کفه ترازو به سمت خودروسازان خارجی سنگینی می‌کند. در حال حاضر قیمت یک پراید در بازار حدود ۲۱۰میلیون تومان است که با احتساب دلار ۳۰هزار تومانی قیمت آن حدود ۷۰۰۰دلار خواهد بود. با این قیمت می‌توان یک خودروی پیکانتو از شرکت هیوندای خرید که در دسته خودروهای اقتصادی این شرکت قرار دارد. به لحاظ کیفیت خودرو نیز چیزی نگوییم بهتر است.