مزایای روحی شیردهی برای مادر و نوزاد

 نزدیک شدن فیزیکی نوزاد به مادر باعث می شود صدای قلب مادر و حضور عاطفی مادر را حس کند. این حس، حس آشنایی را که نوزاد در زمان جنینی در رحم مادر داشته، دوباره برایش زنده می کند و باعث آرامش او می شود. این حس، همچنین، امنیت لازم برای رشد و بالیدن نوزاد را فراهم می کند. همچنین تحقیقات نشان می دهد که کودکانی که از شیر مادر استفاده می کنند دارای روحیه ای شاد و ملایم تری نسبت به کودکانی هستند که از شیر خشک استفاده کرده اند.

شیر مادر و ناهنجاری های رفتاری!

محققان می گویند که نوزادانی که به مدت چهار ماه یا بیشتر از شیر مادر تغذیه کرده اند، در آینده کمتر به مشکلات رفتاری دچار می شوند. پژوهشگران دانشگاه آکسفورد اعلام کرده اند که ترکیب شیر مادر عامل مؤثری در کاهش موارد بروز ناهنجاری های رفتاری است. این مطالعه بر روی ۱۰ هزار مادر و نوزادان آن ها انجام شده است. بر اساس گزارش منتشرشده، تغذیه با شیر مادر در نزدیک تر کردن رابطه مادر و فرزند هم مؤثر است.

محققان پیش تر گزارش های زیادی درباره تأثیر مثبت تغذیه با شیر مادر مانند کاهش احتمال بروز عفونت های مختلف و کاستن از ابتلا به چاقی در دوران بزرگ سالی منتشر کرده بودند. هنگامی که کودکان مورد ارزیابی به سن پنج سالگی می رسیدند، محققان از مادرانشان درباره ی بروز مشکلات رفتاری مانند هیجان، بی قراری، دروغ گویی و دزدی سؤال کردند.

نتیجه این مطالعه نشان داد که این مشکلات تنها در ۶ درصد کودکان تغذیه شده با شیر مادر بروز کرده است، درحالی که ۱۶ درصد کودکان تغذیه شده با شیر خشک دچار این ناهنجاری ها بودند. نکته دیگری که به وسیله محققان گزارش شده این است که بیشتر مادرانی که به فرزندانشان شیر داده اند، سن بالاتری داشتند، تحصیل کرده تر بودند و به طبقه اجتماعی بهتری تعلق داشتند.

شیر مادر و مهارت های اجتماعی نوزادان

محققان با حذف عوامل اجتماعی و خانوادگی کودکان موردمطالعه، بازهم به این نتیجه رسیدند که کودکانی که از شیر مادر تغذیه نکرده اند، ۳۰ درصد بیشتر دچار مشکلات رفتاری می شوند.

به گفته “ماریا کوئیگلی” سرپرست محققان دانشگاه آکسفورد، شیر مادر حاوی مقادیر زیادی از نوع خاصی از اسید چرب، هورمون رشد و هورمون های مختلف است که در رشد مغز و سیستم عصبی مؤثر است. یکی دیگر از تاثیرهای مثبت تغذیه با شیر مادر، ارتباط بیشتر مادران با فرزندان است که باعث تقویت مهارت های اجتماعی شیرخواران می شود.کودکانی که از شیرمادر تغذیه می کنند همچنین کمتر دچار بیماری هایی می شوند که می تواند تأثیر منفی بر رفتارشان داشته باشد. کالج سلطنتی ماماهای انگلیس با استقبال از نتیجه تحقیقات دانشگاه آکسفورد اعلام کرد: این تحقیق تأییدکننده نتیجه مطالعات پیشین درباره فواید تغذیه با شیر مادر است.“جانت فایل” از کارشناسان این کالج گفت: برخورداری مادران از حمایت و کمک لازم برای شیردهی فرزندانشان ضروری است. وی افزود: بااین حال نباید به مادرانی که نتوانستند به فرزندانشان شیر بدهند و احساس گناه می کنند، پیام های منفی بفرستیم. چون مادرانی که استرس زیاد داشته باشند دچار مشکلاتی در شیردهی خواهند شد.

تأثیر شیردهی بر سلامت روان مادر

تغذیه با شیرمادر تماس بدنی صمیمی و مطلوبی ایجاد می کند. مادر و کودک ازلحاظ روانی احساس یکی بودن می کنند و علاوه بر رفع نیاز شیرخوار، نیازهای روانی مادر نیز برآورده می شود. چون شیر دادن منجر به رفتارهای بهداشتی تر مادر می شود. به عنوان نمونه او را وادار به ترک سیگار و ترک عادات غذایی نامناسب می کند.

همچنین شیر دادن کمک می کند تا مادر، مادر بودن را بیاموزد و با نرمی و انعطاف، پاسخگوی نیازهای کودک از قبیل نیازهای او به تغذیه، مراقبت و محبت باشد. مادرانی که خود به فرزندانشان شیر می دهند او را بهتر درک می کنند و برای آن ها محدویت کمتری قائل می شوند.

درجه حساسیت این مادران به نیاز فرزندانشان بالاتر است. این حساسیت به مادر کمک می کند که نیازهای شیرخوار را سریع تر برآورده کند و رفتار درست را به موقع از خود نشان دهد و رضایت مادری بیشتری را برای او فراهم کند.

نتیجه تحقیقات درباره تأثیر روانی شیر مادر بر نوزاد

محققان سوئدی طی بررسی هایی که روی بیش از ۹۰۰۰ کودک در سنین بین پنج تا ده سالگی انجام داده اند؛ اعلام کرده اند، کودکانی که با شیر مادر تغذیه شده اند در آینده با فشارهای روانی و خشم به نحو بهتری کنار می آیند. همچنین کودکانی که در دوران نوزادی و کودکی از شیر مادر استفاده کرده اند در مقایسه با کودکانی که با شیر خشک تغذیه شده اند در بزرگ سالی کمتر دچار حالات شدید اضطرابی و عصبانیت می شوند. درحالی که افرادی که از شیر مادر تغذیه نکرده اند در سال های آینده زندگی در حدود ۴ برابر بیشتر دچار فشارهای روانی شدید خواهند شد!

جالب اینجاست که حتی کودکانی که در سنین پایین دچار فوت یکی از والدین یا در شرایط طلاق بوده اند چنانچه از شیر مادر تغذیه کرده بودند دو برابر شرایط عادی، دچار اضطراب می شدند درصورتی که کودکانی که از شیر خشک استفاده کرده اند در حدود ۹ برابر دچار حملات شدید اضطراب و هیجان می شدند. به همین دلیل به مادران توصیه می شود که به جز در موارد خاص و با مشورت پزشک از شیر دادن به کودک خود خودداری نکنند.

استرس و شیر مادر

ترشح شیر حتی در شرایط بسیار دشوار نیز ادامه می یابد و فشار روانی به تنهایی باعث کاهش تولید شیر نمی شود، ولی ممکن است محیط نامناسبی را برای شیردهی ایجاد کند.اما شایع ترین مشکل در مادرانِ تحت تنش، عدم خروج کافی شیراست. واکنش خروج شیر مهم ترین مسئله برای در دسترس قرار گرفتن شیر برای کودک است، اگرچه تخلیه ی کامل و صحیح پستان و درنتیجه ترشح کافی شیر بسیار مؤثر است. بعد از خروج شیر، کودک در هنگام مکیدن به شیر انتهایی (قسمت آخر شیر که چربی بیشتری دارد) دسترسی می یابد که این شیر سبب رفع گرسنگی و آرامش کودک و افزایش وزن او می شود.

به نظر می رسد که استرس، هم سبب تأخیر و هم جلوگیری از آزاد شدن اکسی توسین (هورمونی که باعث خروج شیر از سینه ها می شود) در حین تغذیه از پستان می شود. همچنین چنانچه مادر آرامش و استراحت کافی نداشته باشد ممکن است منجر به بروز اشکالاتی در مادر و یا کودک شود ازجمله:

کاهش مدت زمان مکیدن پستان توسط کودک، کاهش تولید شیر، اشکال در بازتاب خروج شیر از پستان، ایجاد خواب آلودگی و کاهش اشتهای کودک