اظهار نظر وزیر ارشاد درباره سریال های خانگی

سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی امروز (دوشنبه ۲۸تیرماه)‌ در جلسه علنی مجلس و در پاسخ به سؤال ملی سید مجتبی محفوظی نماینده آبادان در مجلس شورای اسلامی درباره علت عدم کنترل و عدم رعایت شئونات اخلاقی در شبکه سینمایی خانوادگی، اظهار داشت: موضوع سریال‌های خانگی از زاویه‌های مختلفی فرصت‌ها و مخاطراتی را دارد؛ در حوزه فرصت‌ها و بسترهایی که سریال‌های خانگی داشته و دارد باید بدانیم که بخش زیادی از اقتصاد، فرهنگ و هنر بخش قابل توجهی از این اقتصاد معطوف به این حوزه است.

وی افزود: در سال‌های اخیر در آمریکا میانگین هر سال ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد حوزه سریال‌های خانوادگی است؛ در حوزه کشورهای همسایه ما ترکیه بعد از آمریکا بزرگ‌ترین تولیدکننده سریال‌های خانگی و تلویزیونی است، به گونه‌ای که ۱۵۰ سریال ترکیه‌ای به بیش از ۱۰۰ کشور جهان صادر شده است و شاید یک شهر کوچکی که نامی از آن شنیده نمی‌شد مانند سوگوت که ۱۲ هزار نفر جمعیت دارد به دلیل حضور این شهر در سریال ارطغرل که ۱۵۰ قسمت دارد و هر قسمت هم بین دو ساعت تا دو ساعت و نیم است، این شهر به یک شهر آشنا در فضای جهانی تبدیل شده است، بنابراین بحث سریال‌های تولیدی خانگی هم از منظر اقتصادی و هم از منظر فرهنگی جایگاه مهمی در جهان پیدا کرده است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اظهار داشت: کشور ما نمی‌تواند نسبت به این روند و فرایند بی‌توجه باشد که هم از منظر اقتصادی و هم از منظر فرهنگی آثاری را دارد و اگر ما نتوانیم تولید داخلی را در فضایی قرار دهیم، طبیعتا مصرف‌کننده روزافزون این تولیدات غربی و یا منطقه‌ای خواهیم بود.

این عضو کابینه دولت دوازدهم با اشاره به شیوع ویروس کرونا و ضرورت دوری از اجتماعات ادامه داد: در یک سال و نیم اخیر شرایط قرنطینه موجب شده که مردم بیشتر در منزل بمانند که این امر اهمیت توجه به سریال های خانگی را مضاعف کرده است.

صالحی تصریح کرد: در کنار فرصت ها و ضرورت ها، نگاه آسیب شناسانه به مخاطرات این حوزه ضرورت دارد که وزارت فرهنگ و ارشاد در تلاش است به این دو مقوله کنار یکدیگر توجه کند.

وی در تشریح مخاطرات سریال های خانگی توضیح داد: نخستین مخاطره در این زمینه محتوایی است، بدین معنی که ضعف مضمون و مضامین سطحی، نابهنجاری ها و عدول از مقررات اخلاقی، دینی، سیاسی و اجتماعی باید مورد توجه قرار گیرد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، توجه به حقوق مصرف کننده را دومین ضرورت در این حوزه دانست و ادامه داد: اگر سریال آنقدر کشش نداشته باشد که سازندگان ناچار باشند با آب بستن به آن سریال را طولانی کنند، به مثابه تضییع حقوق مصرف کننده است. در واقع اگر سریال محتوا و قصه نداشته باشد و صرفاً به دنبال درآمدزایی باشد، حقوق مصرف کننده تضییع می شود.

این عضو کابینه دولت روحانی با بیان اینکه منابع مالی تولید سریال های خانگی باید شفاف و قابل اطمینان باشد، اظهار کرد: وزارت فرهنگ اقدامات متعددی را در راستای رفع مخاطرات مذکور، طی دو سال گذشته انجام داده است. علاوه بر این اقدامات آیین نامه ای به شورای عالی انقلاب فرهنگی در راستای حوزه هایی که به اختیارات وسیع تر در مقررات گذاری نیاز دارد، ارائه شده است.

صالحی با بیان اینکه دو شورای پروانه ساخت و شورای پروانه نمایش در حوزه شبکه نمایش خانگی وجود دارد، ادامه داد: هر فیلمنامه باید در شورای پروانه ساخت تصویب شود، در حال حاضر تمام فیلمنامه در این شورا بررسی می شود، اما پیش از این به صورت گذرا فیلمنامه بررسی می شد.

وی گفت: پیش از این تنها حلقه اول فیلم به شورای پروانه نمایش ارائه می شد، در حالی که اکنون 6 حلقه از سریال باید به این شورا ارائه شود تا مجوز اکران دریافت کند. با این روش امکان اصلاح در سریال فراهم می شود.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره مسائل مالی مربوط به ساخت سریال های خانگی توضیح داد: اکنون سازندگان سریال باید خوداظهاری مالی داشته باشند و می بایست پس از ساخت، پروانه مالکیت اخذ کنند، بدین معنی که مالکان، سهام گذاران و سرمایه گذاران مشخص باشند.

صالحی اضافه کرد: اگر آیین نامه ارائه شده درباره سریال های خانگی در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شود، می توان از فرصت های این حوزه به درستی استفاده کرد.

این عضو کابینه دولت دوازدهم افزود: براساس این آیین نامه مقرر شده که شورایی فراقوه ای بر سریال های خانگی نظارت داشته باشد، اینگونه که مسئولیت دبیرخانه این شورا همانند هیات نظارت بر مطبوعات با وزارت فرهنگ است، اما نمایندگانی از حوزه های علمیه، کمیسیون فرهنگی مجلس، صداوسیما و... در این شورا حضور دارند.

وی تصریح کرد: می بایست برای سریال های خانگی مقررات روشنی در حوزه عقیدنی، اخلاقی، سیاسی، فنی و حرفه ای تعریف کنیم تا سرمایه گذاران، بازیگران و حاکمیت بتوانند به روشنی به وظایف خود عمل کنند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: سازوکارهایی برای شفافیت منابع مالی مورد نیاز به منظور ساخت سریال های خانگی در نظر گرفته شده تا از مصادیقی مانند پولشویی جلوگیری شود.

صالحی تاکید کرد: به منظور دیپلماسی دفاعی برای کشور به منظور مصرف فرهنگی و دیپلماسی تهاجمی برای صدور فرهنگ انقلابی و اسلامی نیازمند سیاستگذاری راهبردی در حوزه سریال های خانگی هستیم.