قول مجلس برای پیگیری وضعیت خبرنگاران بازداشتی + جزئیات

سخنگوی هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی گفت: در خود سازمان رسانه‌ای کشور هم ما هنوز یک نظام صنفی و دقیقی نداریم؛ چراکه هرجا آمدیم یک نظام رسانه‌ای درست کنیم سیاسی شده است.

در ادامه گفتگوی «ایلنا» با نظام الدین موسوی را می‌خوانید:

امروز دنیا، دنیای پیام است؛ مخصوصا با گسترش شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی و همچین گسترش و تعدد رسانه‌های مختلف در دنیا، پیام و افکار عمومی سازنده همه چیز در اجتماع هستند و در این میان کسی که بتواند در عرصه ساخت پیام، روایت و جهت‌دهی و اقناع افکار عمومی در هر حوزه‌ای مانند سیاسی، اجتماعی و سیاسی این کار را انجام دهد، توفیق پیدا کرده است.

جامعه‌پذیری، انتقال فرهنگ و حتی برندسازی در اقتصاد امروز رکن اصلی‌اش رسانه شده است، رسانه مهم است، زیرا افکار عمومی، پیام و روایت مهم است که متاسفانه ما در داخل کشور هنوز نتوانسته‌ایم یک سازمان و ساختار رسانه‌ای دقیق و درستی شکل دهیم.

به صراحت می‌گویم جمهوری اسلامی ایران در قدرت سیاسی، نظامی و معنوی در منطقه و جهان بسیار توفیق دارد، ما در منطقه تقریبا به قدرت بازدارندگی رسیدیم، یعنی دشمن قدرت تعرض نظامی به ما را ندارد. در حوزه قدرت سیاسی ما امتداد راهبردی خوبی در دنیا و منطقه داریم.

دنیا ما را به عنوان یک قدرت سیاسی و یک نظام و جامعه الگوساز می‌پذیرد و بخش عمده‌ای از دشمنی‌ها و خصومت‌هایی که با جمهوری اسلامی ایران صورت می‌گیرد، به دلیل قدرتی است که ما پیدا کرده‌ایم، زیرا اگر ما کشوری بودیم مانند بسیاری از دیگر کشور‌ها کاری با ما نداشتند. امروز ما قدرت داریم و این قدرت رو به فزونی در حوزه سیاسی است، امتداد استراتژیک داریم، منتها در کنار این مولفه‌های بزرگ حقیقت امر این است که نتوانستیم امتداد رسانه‌ای داشته باشیم و اگر قدرتی هم در حال حاضر در منطقه و دنیا داریم، بیشتر ناشی از اقتدار سیاسی، جایگاه مردمی، نظامی و قدرت ژئوپولتیک جمهوری اسلامی ایران است.

من خودم جزو جامعه رسانه‌ای کشور بوده‌ام و بخشی از این ماجرا هستم، اما متاسفانه نتوانستیم ساختاری ایجاد کنیم و این امر دلایل متعددی دارد، نخست این‌که هنوز نزد بسیاری از مسئولین ما نگاه سنتی به رسانه وجود دارد در حالی عالم رسانه، عالم تحول دقیقه‌ای و ثانیه‌ای است. متدولوژی و افکار عمومی بر آن تاثیرگذار است و به سرعت در حال تغییر و تحول است و مسئولان ما شناخت دقیقی از این موضوع ندارند. از سوی دیگر قواعد و قوانین دقیق و درستی در این زمینه نداریم، زیر ساخت‌ها و سازمان نظامند درستی برای این موضوع وجود ندارد و همین عوامل موجب شده است که رسانه‌های رسمی و شناسنامه‌دارمان دچار ضعف شوند که این به نظر من خطا است.

ما اگر بتوانیم با وجود اختلاف سلایقی که وجود دارد به رسانه‌های رسمی و شناسنامه‌دار در چارچوب قدرت و اقتدار بدهیم این امر می‌تواند راه غلبه‌ای باشد بر اینکه چرا افکار عمومی ما متوجه رسانه‌های خارج از کشور می‌شود، این علاجش اعتمادسازی در داخل برای رسانه‌های داخلی است. البته این را هم تاکید کنم امروز یک بی‌اعتمادی دوگانه به وجود آمده است؛ یعنی از یک طرف رسانه‌های ما خودشان هنوز آن جایگاهی که باید را پیدا نکرده‌اند و از سوی دیگر نگاه مسئولان ما به رسانه سنتی است.

در دنیا یک مقوله‌ای داریم به نام «منافع ملی» که تمام رسانه‌های یک کشور با وجود اینکه برداشت‌های مختلف و متفاوتی از یک مسئله داشته باشند، اما یک مسلمات و فصل الخطاب‌هایی دارند که قانون است و رعایت می‌کنند و در خصوص این موضوع در بسیاری از موارد خود رسانه‌ها نتوانستند به یک چارچوبی برسند. از طرف دیگر در میان مسئولان و حاکمیت نگاه به رسانه یک نگاه سنتی است و این نگاه جدیدی نیست و آن طرف هم یک بی‌اعتمادی وجود دارد. در خود سازمان رسانه‌ای هم ما هنوز یک نظام صنفی و دقیقی نداریم چراکه هرجا آمدیم یک نظام رسانه‌ای درست کنیم، سیاسی شده است.

به اعتقاد من خود اهالی رسانه باید با یکدیگر بنشینند یک نظام صنفی به وجود بیاورند. مثالی می‌آورم در حوزه نظام پزشکی، مهندسی، تجار و بازرگانان این‌ها همگی یک نظامات صنفی دارند، این نظامات واسطه‌ای بین حاکمیت و دولت و آن صنف هستند که این امر را در رسانه ما نداریم و این مسئله باعث می‌شود این دیوار بی اعتمادی وجود داشته باشد.

افزایش فیک نیوزها، مردم را سردرگم کرده است، زیرا نمی‌دانند خبر را از کدام مرجع رسمی و درست دریافت کنند. معتقدم وجود رسانه‌های رسمی، پاسخگو و مسئولیت پذیر کمک می‌کند به این که این فیک نیوز‌ها از بین بروند. به ذهنم می‌رسد شاید اگر بشود با تبادل نظر بین دولت و حاکمیت و خبرنگاران و رسانه نگاران به معنای آن یک همدلی و یک نظام صنفی دقیقی شکل بگیرد.

یک ایرادی هم که این عدم وجود ساختار و نظام رسانه‌ای به وجود آورده این است که مرز بین خبرنگار و روزنامه‌نگار واقعی با کسی که واقعا صلاحیت‌های عمومی را ندارد شکسته شده است. من خبرنگار بوده‌ام و کارم را از خبرنگاری شروع کردم و بعد مدیر رسانه شدم. یک خبرنگار کسی است که در طول زمان ورزیده می‌شود. در حوزه تخصصی یک نگاه تخصصی پیدا می‌کند. حدود و چارچوب منافع ملی و قانون را می‌داند، بی‌گدار به آب نمی‌زند. خبری که می‌زند نسبت به منبع آن یک اطمینانی حاصل می‌کند ضمن این‌که آن شجاعت اخلاقی را در انتقاد دارد و می‌داند چگونه حرف بزند تا چارچوب‌ها رعایت شود.

در سال‌های اخیر هرکسی خودش را خبرنگار و اهل رسانه می‌داند ما از این‌که حوزه رسانه گسترش پیدا کند و اهالی رسانه زیاد شوند خوشحال می‌شویم، زیرا هرچه رسانه زیاد شود به نفع توسعه کشور است، اما طبیعتا کسی وارد رسانه می‌شود با آموزش دیده باشد و تجربه کافی داشته باشد، زیرا خبرنگاری و کار رسانه یک کار تفننی و دست دوم نیست؛ یک حرفه و شغل است که فرد باید آموزش ببیند و حرف درست بزند چرا که اطلاعات به جامعه می‌دهیم و افکار عمومی را می‌توانیم جهت دهیم.

متاسفانه این بی اعتمادی و نگاه سنتی و همچنین نداشتن زیرساخت‌های حقوقی و قانونی لازم باعث شده است تحولات رسانه خوب دیده نشود. البته در خود حوزه رسانه هم آن انگیزه لازم برای شکل‌دهی به یک نظام و سازمان صنفی پویا، مسئولیت پذیر و متعهد نداریم. معتقدم اگر این نقاط ضعف از میان برداشته شود بهترین حالت برای دفاع از کشور و مردم طبیعتا رسانه‌های پاسخگو، رسمی، شجاع و متعهد هستند و خبرنگارانی که در این رسانه‌ها آموزش می‌بینند و مجرب می‌شوند در واقع می‌توانند هم هدایت افکار عمومی را به دست بگیرند و هم مطالبات مردم را دقیق پیگیری کنند و آنجایی که بحث منافع ملی و اطلاع‌رسانی ایت، مسائل را پیگیری کنند.

(درباره پیگیری وضعیت خبرنگاران بازداشت شده از سوی مجلس) این مسئله را در مجلس پیگیری می‌کنیم البته من معتقد به این نیستم که بگوییم یک صنف، صنف خاصی است و هر کاری کرد مجاز است. ما اینجا در مجلس هم داریم اگر نماینده‌ای کار خلافی در بیرون انجام دهد و جرم باشد مجلس از آن دفاع نمی‌کند بله یک موقع است ما تشخیص می‌دهیم حرفی که زده در چارچوب نمایندگی مجلس است و قابل دفاع، اما در غیر این صورت دفاعی نداریم.

اتفاقا آن نظام صنفی را که گفتم باید تشکیل شود و آن واسطه‌ای که به آن اشاره کردم بین حاکمیت و خبرنگاران و رسانه‌ها به وجود بیاید برای همین موضوعات است. یعنی ما مشخص کنیم کاری که خبرنگار، دانشجو و یا کارگر کرده، اگر انتقادی کرده و یا حرفی زده است در چارچوب وظایفش بوده است یا خیر کار امنیتی بوده است، ولی ما در عین حال پیگیری می‌کنیم انشاالله.