کاسب اصلی تحریم پیدا شد

پیامد ناخواسته تحریم‌های وضع شده توسط آمریکا و سایرین علیه روسیه، ایران و ونزوئلا، کاهش هزینه‌های واردات نفت برای پالایشگاه‌های چین بوده است که اغلب از چنین مجازات‌های یک جانبه‌ای انتقاد می‌کند.

رویترز در بررسی صرفه‌جویی چین در خرید نفت از سه کشور تحت تحریم، پولی که واردکنندگان چینی برای خرید گریدهای نفتی مشابه از تولیدکنندگان غیرتحریم شده پرداخت می‌کردند را مقایسه کرده است.

واردات با قیمت پایین‌تر، تولید و حاشیه سود چین که دومین مصرف کننده و پالایشگر بزرگ نفت در جهان است را تقویت کرده و به خصوص به نفع پالایشگاه‌های خصوصی در این کشور بوده و صادرات سودآور دیزل و بنزین توسط پالایشگاه‌های دولتی را تسهیل کرده است.

بر اساس میانگین داده‌های فراهم شده توسط شرکت‌های رصد نفتکش ورتکسا و  کپلر، چین در ۹ ماهه سال میلادی جاری، ۲.۷۶۵ میلیون بشکه در روز نفت خام از طریق دریا از ایران، روسیه و ونزوئلا وارد کرده است.

تحلیل رویترز نشان داد که این سه کشور در یک چهارم واردات چین در فاصله ژانویه تا سپتامبر سهم داشتند که از حدود ۲۱ درصد در سال ۲۰۲۲ بالاتر بوده و دو برابر سهم ۱۲ درصدی در سال ۲۰۲۰ است و باعث کاهش سهم نفت خاورمیانه، غرب آفریقا و آمریکای جنوبی شده است.

کانگ وو، مدیر جهانی تحقیقات تقاضا در شرکت «اس اند پی گلوبال کامادیتی اینسایتس» در این باره گفت: هر چند این صرفه‌جویی تنها بخشی از هزینه واردات نفت چین است، برای پالایشگاه‌های خصوصی که خریداران فرصت طلب بوده و فعالانه به دنبال خرید ارزان هستند، اهمیت دارد.

بر اساس میانگین داده‌های فراهم شده توسط شرکت‌های ورتکسا و کپلر، چین در فاصله ژانویه تا سپتامبر، ۱.۳ میلیون بشکه در روز نفت از طریق دریا از روسیه، نفت وارد کرده است. به گفته منابع تجاری، چین همچنین حدود ۸۰۰ هزار بشکه در روز نفت اسپو را از طریق خط لوله وارد کرده است.

طبق گزارش ورتکسا، از ژانویه تا سپتامبر، مجموع واردات محموله‌های نفت روسیه بیش از ۴۰۰ هزار بشکه در روز نسبت به مدت مشابه سال میلادی گذشته افزایش یافت زیرا تحریم‌های وضع شده بر سر حمله به اوکراین، باعث تغییر مسیر صادرات نفت این کشور از اروپا، به هند و چین شد.

بر اساس مقایسه رویترز از تفاوت قیمت ماهانه نفت اسپو و نفت توپی  (Tupi) برزیل و نفت اورال نسبت به نفت عمان، چین امسال با واردات نفت روسیه، ۴.۳۴ میلیارد دلار صرفه‌جویی کرده است.

محاسبات رویترز بر اساس داده‌های بازرگانان نشان می‌دهد که چین با واردات نفت ونزوئلا که عمدتا گرید نفتی سنگین مری بوده است، به‌طور میانگین ۱۰ دلار در هر بشکه نسبت به نفت کاستیای کلمبیا صرفه‌جویی کرده است. این کشور با خرید نفت خام ایران، تقریبا ۱۵ دلار در هر بشکه نسبت به خرید نفت عمان، صرفه جویی کرده است.

چین با واردات کم‌سابقه یک میلیون بشکه در روز نفت از ایران در مدت مشابه از ایران که ۶۰ درصد بالاتر از رکورد ۶۲۳ هزار بشکه در روز ثبت شده توسط گمرک چین در سال ۲۰۱۷ است، حدود ۴.۲ میلیارد دلار صرفه جویی کرده است. نفت ایران ۱۷ دلار در هر بشکه ارزان‌تر از نفت برنت عرضه می‌شود.

در مقابل، نفت عمان، دو دلار نرخ بالاتری نسبت به نفت برنت در ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۳ داشته است. طبق آمار ورتکسا و کپلر، چین با واردات ۴۳۰ هزار بشکه در روز نفت ونزوئلا در فاصله ژانویه تا سپتامبر، ۱.۱۷ میلیارد دلار صرفه جویی کرده است.