اصل ۸۵ شفافیت طرح صیانت را زیر سوال می برد؟

هنوز در فضای مجازی طرح صیانت از فضای مجازی و خدمات پایه کاربردی ترند هست و مردم نگران این موضوع هستند. خصوصاً زمانی که تلاش تعدادی از نماینده‌ ها بی نتیجه ماند و طرح مذکور در قالب اصل ۸۵ باقی ماند، نگرانی‌ ها بیشتر شد. در این خصوص با یکی از طراحان طرح صحبت کرده‌ ایم که در ادامه مشروح این گفتگو را می‌ خوانید.

بررسی طرح صیانت در قالب اصل ۸۵ مناسب نیست

سینا کلهر عضو تیم طراح، طرح صیانت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی در گفتگو با گسترش نیوز گفت: زمانی که پیرامون موضوعی حساسیت عمومی بالا هست و شاهد فضاسازی شدید رسانه‌ای هستیم و موافقین و مخالفین بحث‌های مختلفی دارند، شیوه بررسی طرح در کمیسیون ویژه یا بررسی در قالب اصل ۸۵ مناسب نیست. این موضوع همخوانی با اصل شفافیت ندارد. از سویی اجرایی شدن قانون را نیز مختل می‌کنند. اجرایی شدن چنین قوانینی مستلزم همراهی مردم اقناع و همگرا شدن ذهنی مردم هست. چنین رویه‌ای در بررسی طرح قطعاً آسیب‌زننده است. از سویی فرصت و مجال خوبی برای بحث‌ها و حرف‌هایی را فراهم می‌کند که خیلی هم واقعی نیست.

راهکارهایی برای رفع نگرانی‌ های مردم

کلهر اظهار کرد: اگر ریگی بر کفش نیست، به چه دلیل از صحن علنی موضوع به محیط غیر آشکار و غیر شفاف منتقل می‌ شود. البته باید این نکته را نیز یادآوری کرد که کمیسیون ویژه این امکان را دارد که به شکل مستقیم از رسانه‌ ها پخش شود. تجربه این موضوع را پیرامون برجام داریم. در برجام بعد از بررسی‌ ها در کمیسیون ویژه موضوع در صحن نیز بررسی شد. اگرچه خیلی‌ ها گلایه کردند که ۲۰ دقیقه‌ ای به نتیجه رسید. در این موضوع هم ما ناامید نیستیم، شفافیت به طور کامل نادیده گرفته خواهد شد. این امکان وجود دارد که با اتخاذ تدابیری بخشی از این نگرانی‌ ها برطرف شود.

ای‌کاش طرح در صحن بررسی می‌ شد

وی افزود: در صورتی که ارتباط گروه‌های مختلف با کمیسیون ویژه ادامه داشته باشد و جلسات کمیسیون از رسانه‌ ها به صورت مستقیم پخش شود، کمک به رفع نگرانی‌ ها می‌ کند. ای‌کاش طرح در صحن بررسی می‌شد و مردم در جریان نظرات موافق و مخالف قرار می‌گرفتند. این موضوع سواد فرهنگی و فضای مجازی جامعه را افزایش می‌ دهد! همچنین دلایل موافقین و مخالفین به شکل عمومی‌ تری مطرح می‌ شد و تعداد نمایندگان بیشتری درگیر تصمیم‌گیری می‌شدند. همچنین ابعاد طرح دقیق‌تر بررسی می‌شد. با وجود تلاش مجدد مجلس این اتفاق رقم نخورد و طرح در چارچوب اصل ۸۵ باقی ماند. در این شرایط دو راه‌حل مطرح شده، به شفافیت طرح کمک خواهد کرد.

حضور جریان‌های مختلف در کمیسیون ویژه نگرانی مردم را رفع می‌کند

عضو هیئت‌علمی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: برای بررسی دقیق زوایای طرح و برای افزایش اطمینان مردم باید طرح با بخش ثابتی بررسی شود و کارشناسان نمایندگان بخش خصوصی، اصناف مختلف و کسب‌وکارهای دغدغه مند نیز حاضر باشند. همچنین می‌توانیم از جریان‌ های سیاسی مختلف بخواهیم، در جلسات حاضر باشند و برای این حضور باید تلاش کنیم. خیلی وقت‌ها در جلسات کارشناسی افراد حاضر نمی‌شوند و بعد از تصمیم‌گیری علیه موضوع اظهارنظر سیاسی می‌کنند. حضور جریان‌های مختلف کمک می‌کند که مردم اطمینان بیشتری کسب کنند.

مشارکت از طریق پارلمان مجازی

کلهر خاطرنشان کرد: پارلمان مجازی یک روش و راه مناسب ارتباطی هست که سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی نیز به آن اشاره کرده‌اند. البته نکته مهم این هست که پارلمان مجازی به درستی میان مردم مطرح نشده است و در میان جامعه کوچکی از نخبگان شناخته شده است. اساساً اظهارنظر پیرامون طرحی که به شکل حقوقی نوشته شده است، تخصصی هست و امکان مشارکت برای عموم مردم وجود ندارد. نخبگانی که با قواعد حقوقی آشنا هستند، توانایی اطهار نظر دارند. زمانی که مواد طرح کدگشایی می‌ شوند و معانی مطالب مشخص شود، بحث مرتبط با منافع عمومی خواهد بود و هر شخص توانایی اظهارنظر دارد. این وضعیت در زمان مذاکرات کمسیون ایجاد می‌شود. در نتیجه روند مذکور مستلزم پخش جلسات از رسانه‌ها هست. همچنین باید سازوکاری برای اخذ نظرات هم‌زمان مردم در نظر گرفته شود. این موضوع کار پیچیده‌ای نیست و از همین سازوکار پارلمان مجازی می‌ توانیم، استفاده کنیم. این کار می‌ تواند تجربه خوبی برای آینده خواهد بود.

خلأ قانونی در فضای مجازی داریم

وی در پایان گفت: فضای مجازی با تأخر قانون‌گذاری مواجه هست و موضوعات مختلفی در فضای مجازی با خلأ قانونی مواجه‌اند. این فقدان قانون گسترش فضای مجازی را نیز به مخاطره انداخته است و فعالیت‌های اقتصادی مردم را تحت تأثیر قرار داده است. در حفاظت از داده‌ های مردم، مراقبت از اطلاعات مالی و هویتی خلأ قانونی داریم. در خصوص مسئولیت بخش‌های مختلف مثل نهادها و پلتفرم‌ها نیز خلأ قانونی داریم. همه این‌ها ما را مواجه با یک مسئله جدی می‌کند که ابعاد مختلف دارد. باید مسائل را در بخش‌های مجزا بررسی کنیم تا در لوایح مختلف بررسی شوند. با این کار وضعیت بهتری خواهیم داشت.