معدن عصای دست انسان یا بلای جان طبیعت؟

در دو دهه اخیر به طور تدریجی توجه مردم به حفظ کیفیت محیط‌زیست افزایش یافته است و این پدیده طراحی و فعالیتهای معدنکاری را تحت تأثیر قرار داده است. در گذشته چون بازسازی در برنامه‌ریزی معدن گنجانده نمی‌شد و توجه به محیط‌زیست همچون امروز مطرح نبود، به نقش تخریبی فعالیتهای معدنی بر روی محیط‌زیست نیز توجه نمی‌شد.

با توجه به اینکه مواد معدنی برای بقای بشر ضروری هستند، ولی تهدید اثرات منفی ناشی از سرعت بی‌سابقه‌ای که در استخراج پدید آمده رفته رفته از فواید آنها می‌کاهد. در سرتاسر دنیا استخراج و فراوری مواد معدنی نقش مهمی در مشکلات زیست محیطی از قبیل کاهش سطح جنگلها، فرسایش خاک و آلودگی هوا و آب ایفا می‌کند.

معدن یکی از بزرگترین مصرف‌کنندگان انرژی

در مقیاس جهانی بخش مواد معدنی یکی از بزرگترین مصرف‌کنندگان انرژی است و از این طریق به آلودگی هوا و گرم شدن کره زمین می‌افزاید. بسیاری از مشکلات هیدروژئولوژیکی ناشی از عملیات معدنکاری به علت تغییر در وضع موجود شبکه جریان آب زیرزمینی و یا ایجاد شبکه جریان جدید می‌باشد. سرعت اکسیداسیون کانیهای سولفیدی در طی فرآیند هوازدگی به علت فعالیتهای معدنکاری شتاب می‌گیرد و به دنبال آن هرگونه جریان آب خروجی به شدت اسیدی خواهد شد. آبهای اسیدی معادن می‌توانند اثرات زیست محیطی زیانباری را بر آبهای دریافتی بگذرانند در این گزارش گسترش نیوز نگاهی انداخته است به داستان معدن و محیط‌زیست که در ادامه می‌توانید این گزارش را بخوانید:

صنعت معدن کاری عظیم و بزرگ است، اما متاسفانه این صنعت یکی از بزرگترین آلاینده‌ها در جهان نیز به شمار می‌رود. یک گزارش در سال ۲۰۱۹ تخمین زده است که در ۳۵۰۰ عملیات معدنی در جهان بیش از ۱۰۰ میلیارد تن زباله جامد در سال تولید می‌شود که در این بین نسبت مواد مفید به مواد معدنی زباله بسیار مبهم است. جرم زباله می‌تواند چندین برابر فلزات اساسی باشد.

این نوع زباله به دلیل داشتن محتوای سمی غالباً باعث ایجاد نگرانی می‌کند، و این نگرانی در حال افزایش است زیرا که جمع آوری ذخایر عظیم زباله‌های جامد و مایع معدنی، به سادگی نیست و بسیار خطرناک است ضمن اینکه با افزایش تقاضا برای مواد معدنی، به ویژه زمینهای نادر و سایر کالاهای غیر معمول، این مشکل افزایش خواهد یافت.

آغاز حرکتی نوید بخش

اما در این بین با پیشرفت روز افزون در علم و فناوری حرکاتی نویدبخش جهت مقابله با این مشکل رو به رشد به وجود آمده است و آن بازیابی زباله است که فرآیند آن به این شکل است که شرکت‌ها به جای کاهش ضایعات خود، در فرآیندهای جدید صنعتی سرمایه‌گذاری می‌کنند تا برخی از مواد مفید را که اغلب در بین زباله‌های معدنی کمتری از آنها استفاده می‌شود، استخراج و استفاده مجدد کنند در این بین اقدامات مختلفی در صنعت معدن برای بهبود بازپس گیری منابع انجام می‌شود و بخش معدن را به سمت اقتصاد دایره‌ای پیش می‌برد.

شرکت کانادایی Mineworx مدتی است که درگیر در معدن داری است و در سال ۱۹۷۵ با شرکت در پروژه معدن سنگ آهن Cehegín در اسپانیا وارد بخش معدن شد که در چهارده سال نخست فعالیت خود چهار میلیون تن سنگ معدن تولید کرد.

از آن زمان، این شرکت با هدف افزایش قابلیت‌های زیست محیطی در هر دو فعالیت خود به طور خاص به توسعه فناوری‌های پیشرفته تر روی آورده است. در ماه آوریل ۲۰۲۰ این شرکت با شرکت بازیافت دیویس تنسی برای ساخت کارخانه آزمایشی، به به توافق رسید کهدر این عملیات فلزات گروه پلاتین (PGM) از مبدل‌های کاتالیزوری مورد استفاده بازیافت می‌شوند.

در این پروژه معدنکار وارد یک تجارت بازیابی خواهد شد که سالانه حدود ۳۰ میلیارد دلار در آن سرمایه‌گذاری می‌شود و این اقدام گامی اساسی در اثربخشی این فناوری است.

این شرکت فرآیندی برای استخراج کرده است که تا ۹۰ درصد از فلزات گرانبها بازیابی می‌شوند. این فرآیند نیاز به مواد مضر مانند «سیانید» را که در فرآیند استخراج به طور معمول استفاده می‌شود را حذف کرده، زیرا که این ماده خطرات قابل توجهی برای سلامت انسان و ایمنی محیط‌زیست دارد.