حبس منابع، معدنی و انسانی!

اگر چه ضعف نیروی انسانی متخصص متناسب با دانش روز نه تنها در حوزه معدن و اکتشاف بلکه در همه حوزه های صنعتی،IT و سایر حوزه ها به دلایل مختلف وجود دارد؛ اما واگذاری محدوده های معدنی به شرکت های خارجی به بهانه کمبود نیروی انسانی متخصص، در حالی که تقاضای داخلی از سوی متخصصین داخلی همچنان قوت دارد خود مقوله ای عجیب و یک بی انصافی محض در حق این بخش است که اتفاقا طی سال های اخیر با رشد قابل ملاحظه ای روبرو بوده است.

امین صفری، معاون توسعه معادن و صنایع معدنی در یادداشتی با عنوان حبس منابع، معدنی و انسانی، نوشت: چند روز قبل خبر استفاده از حدود ۱۰۰ نفر از کارشناسان روس برای انجام عملیات اکتشافی در محدوده های متعلق به سازمان زمین شناسی به دلیل فقدان نیروی انسانی متخصص داخلی را شنیدم و شوکه شدم. همزمان کمبود نیروی انسانی متخصص در حوزه اکتشاف مرتبأ در سایت ها و رسانه ها ی معدنی کپی و بازنشر می شد، گویی همه چیز برای نادیده گرفتن شدن مهندسین اکتشاف کشور درحال فراهم شدن است؛ این در حالی است که بسیاری از محدوده های اکتشافی پر پتانسیل کشور به دلایل قانونی و فراقانونی در بلوکه سازمان های دولتی محبوس است و تقاضا برای آزادسازی و واگذاری آنها مرتبأ از سوی شرکت های تخصصی اکتشافی خصوصی و غیر دولتی با دارایی مهندسین اکتشاف و شرکت های مشاور مهندسین مجرب در این زمینه در حال پیگری است.

اگر چه ضعف نیروی انسانی متخصص متناسب با دانش روز نه تنها در حوزه معدن و اکتشاف بلکه در همه حوزه های صنعتی،IT و سایر حوزه ها به دلایل مختلف وجود دارد؛ اما واگذاری محدوده های معدنی به شرکت های خارجی به بهانه کمبود نیروی انسانی متخصص، در حالی که تقاضای داخلی از سوی متخصصین داخلی همچنان قوت دارد خود مقوله ای عجیب و یک بی انصافی محض در حق این بخش است که اتفاقا طی سال های اخیر با رشد قابل ملاحظه ای روبرو بوده است.

طی دو دهه اخیر به دلایل مختلف از جمله نیاز صنایع معدنی و ضرورت اکتشاف، این بخش بطور قابل ملاحظه ای با رشد بازارکار، تولد شرکت های مشاور مهندسی اکتشاف، افزایش تجربه و تولید تصاعدی متخصصین اکتشافی مواجه است.

از طرف دیگر اگر چه روسها ده ها سال پیش به لحاظ دانش زمین شناسی و اکتشاف و صدور متخصصین به سایر کشورها دارای مزیت بودند ولی امروز نسبت به شرایط گذشته فاصله معنا داری گرفته اند.

راهکار ارتقای نیروی انسانی نه صرفا واگذاری محدوده ها به شرکت های خارجی آنهم با دانشی مشابه، بلکه فراهم نمودن شرایط برای مشارکت شرکت های مهندسین مشاور داخلی با شرکت های به روز بین المللی برای انجام پروژه های مشترک و انتقال دانش است که نمونه های مشابه آن گاهأ انجام و بسیار موفق بوده است.

به عنوان عضو کوچکی از خانواده معدنی و اکتشافی کشور، همچنان امیدوار به حذف مقررات ضد توسعه ای در بخش اکتشاف، اصلاح برخی مواد قانونی و فرآیندهای فعلی، آزادسازی پهنه ها و محدوده های بلوکه شده پر پتانسیل سازمان های دولتی، ایجاد بانک جامع اطلاعات اکتشافی و دسترسی آزاد و عادلانه برای همه، بهره گیری مناسب مبتنی بر شایسته سالاری از متخصصین داخلی هستم.

 با وجود این همه شعار بومی سازی و توجه به داخل و وضع هزارو یک مقررات برای جلوگیری از واردات آن هم صرفا برای تجهیزاتی بی جان، نادیده گرفتن این همه نخبه معدنی ومغزها و متخصصین مجرب داخلی در حوزه اکتشاف و ایجاد فضای رسانه ای برای بزرگنمایی ضعف این بخش به پرادوکسی عجیب می ماند که نتایج آن بازهم مهاجرت نخبگان معدنی به کشورهای معدن خیز است.