این فناوری، آینده مشتریان بانکی را متحول می‌ کند؟

هر جا که پای تراکنش‌های مالی دیده شود، مسئله احراز هویت، شناسایی مشتری و افراد ذینفع در این چرخه مالی پررنگ‌تر می‌گردد. بالطبع در حوزه بانکی که به طور اخص با پول و تبادل مالی سر و کار دارد؛ احراز هویت مشتریان به صورت سنتی (kyc) بسیار پر اهمیت بوده است اما ظهور تکنولوژی‌های نوین و رشد سریع بانک و بانکداری به سوی تحول دیجیتال و هوشمند سازی فرآیندهای کسب و کار؛ حوزه جدیدی را در احراز هویت تحت عنوان احراز هویت راه دور و الکترونیکی (e_kyc) به وجود آورده است.

احراز هویت بیومتریک در بانکداری

این نوع از احراز هویت بر پایه زیست‌ سنجی (biometric) استوار است. صحبت از بیومتریک که به میان می‌آید، همگی به یاد اثرانگشت و احراز از طریق آن می‌افتند. با ذخیره اثرانگشت در کارت ملی جدید همه امیدوار شدند که بتوان از این روش برای احراز هویت فیزیکی و حضوری در شعب شبکه بانکی استفاده کرد. بیومتریک روش خودکار شناخت و تعیین هویت اشخاص از طریق ویژگی‌ها و خصوصیات بیولوژیکی همانند اثرانگشت، اثر کف دست، الگوهای رگ دست، اسکن عنبیه چشم، تشخیص صدا و یا هر ویژگی فیزیکی منحصر به فرد دیگری است. اگر چه در سال‌های اخیر چند پروژه نیز در برخی از بانک‌ها در این خصوص اجرا شد اما جمع‌بندی استفاده از اثرانگشت آن هم با افزایش شدید قیمت سخت‌افزارهای مرتبط به نظر چندان مقرون به صرفه نمی‌آید و مشتریان شبکه بانکی نیز چندان ارتباط خوبی با این روش احراز، برقرار نکرده‌اند.

استفاده از بیومتریک در احراز هویت غیرحضوری

اگر چه استفاده از اثرانگشت در احراز هویت حضوری در شبکه بانکی هنوز فراموش نشده و جز پروژه‌های مطرح بانکی است اما در خصوص استفاده از بیومتریک در احراز هویت غیرحضوری پروژه‌های موفقی در سطح شبکه بانکی و شرکت‌های پیمانکار در این حوزه تعریف گردیده که بسیار هم تاکنون اثربخش بوده است. البته مکمل این پروژه به منظور ارائه کامل خدمات بانکی به صورت غیرحضوری همان امضای همراه یا امضای دیجیتال هست که آن هم در یک سال اخیر بسیار پرشتاب به پیش رفته و دستاوردهای خوبی را به همراه داشته است. مطمئناً e_kyc نیازمند حمایت رگولاتور و قوای سه‌گانه خصوصاً در بخش قضا و تائید محاکم قضایی در زمان استفاده از این روش در پرونده‌های مرتبط هست که قدم‌های خوبی نیز در چند مدت اخیر در این راه برداشته شده و این بخش تا حدودی نظام‌مند گردیده است. به نظر با عملیاتی شدن دستورالعمل شناسایی الکترونیکی مشتریان شبکه بانکی به صورت غیرحضوری راه ارائه خدمات بانکداری مجازی و هوشمند هموار شده و طعم تحول دیجیتال در کام مشتریان و خصوصاً نسل Z شبکه بانکی (جوانان) خواهد نشست.

نکته پایانی

لازم به ذکر است که با ایجاد بانک اطلاعات بیومتریک مشتریان در بانک‌ها، در مدت کوتاهی بانک عظیمی از اطلاعات اشخاص جامعه ایجاد شده که این پایگاه داده می‌تواند مورد استفاده سایر دستگاه‌های اجرایی و دولت الکترونیک نیز قرار گیرد. در شرایط فعلی فناوری بیومتریک توسط بسیاری از شرکت‌های داخلی به ‌خوبی بومی‌سازی شده و گام‌های پیش رو روشن خواهد بود. خوشبختانه در راستای ارتقا امنیت در این حوزه اطلاعات بیومتریک افراد که توسط بانک‌ها گرفته می‌شوند، ذخیره نشده و تنها نتایج، مورد استفاده سامانه‌های مد نظر قرار می‌گیرد. نکته مهم این هست که پیاده‌سازی احراز هویت بیومتریک خصوصاً در بخش استفاده از اثرانگشت گران و کمی دشوار هست و تدارکات اولیه و آماده‌سازی کاربران نیازمند یک فرایند برنامه‌ریزی شده و تغییراتی در Core بانک‌ها است.