رونق کشاورزی با نانویی‌ها
یدالله دالوند، رئیس دبیرخانه کمیته نانو وزارت جهاد کشاورزی
تحقیقات نشان داده که افزایش جمعیت، باعث کاهش سطوح زیرکشت شده و امروز تولید و امنیت غذایی با چالش‌هایی مواجه است که بعد از جنگ اوکراین با روسیه، امنیت غذایی برای عموم مردم دنیا مهم‌تر شده است. فعالان در عرصه کشاورزی به‌دنبال این هستند که از یک‌سو محصولاتی در کشور تولید شوند که سالم و عاری از سموم و کود باشند و از سویی دیگر، محصولات موردنیاز کشور هم، برای حفظ امنیت غذایی تامین شوند. فناوری نانو قابلیت مهمی در رفع کمبود بازار دارد و فعالان این عرصه می‌توانند نقش مهمی در امنیت غذایی و توسعه کشاورزی داشته باشند. در واقع، خواهان آن هستیم که از فناوری نانو در افزایش کمی و کیفی محصولات بهره بگیریم.
در کل، وقتی صحبت از کشاورزی و توسعه آن به‌میان می‌آید، در اصل صحبت از امنیت غذایی می‌شود که یکی از حیاتی‌ترین موضوعات استراتژیک در هر کشوری است. گفتنی است، حوزه فناوری نانو با امنیت غذایی رابطه تنگاتنگی دارد. این مولفه برای کشور ما به‌شدت مهم تلقی می‌شود، چرا که مباحث مربوط به آب و خاک برای هر کشوری از درجه اهمیت زیادی برخوردار است. نزدیک به ۱۸ سال می‌شود که فناوری‌های نانو، فعالیت خود را در کشور آغاز کرده‌اند.
بیشتر فعالان این عرصه در حوزه نفت، انرژی و سلامت فعالیت گسترده دارند و کشاورزی همواره جزو آن دسته از عرصه‌هایی بوده است که کمتر به آن توجه شده و فعالان نانوفناوری تاکنون فعالیت محدودی داشته‌اند، اما نکته قابل‌توجه این است که در سند دوم ۱۰ ساله نانو به بحث کشاورزی تاکید بیشتری شده است. حدود ۷ هزار شرکت دانش‌بنیان در کشور داریم که تنها حدود ۴ درصد در حوزه کشاورزی فعالیت می‌کنند که از این میزان هم درصد کمی در حوزه فناوری نانو و کشاورزی فعالیت می‌کنند و تولید محصول دارند. پیش‌بینی می‌شود امسال تعامل سازمان‌های دولتی متولی کشاورزی با بخش خصوصی و شرکت‌های دانش‌بنیان روزبه‌روز گسترش یابد. در واقع، هدف این است که آن تولید علمی را که در سال‌های گذشته اتفاق افتاده، تبدیل به دانش و فناوری کاربردی در عرصه کشاورزی کنیم؛ باتوجه به اینکه از یک دهه پیش، مجموعه‌هایی از شرکت‌های دانش‌بنیان و بخش خصوصی و حتی یک‌سری موسسات و مراکز تحقیقاتی بخش کشاورزی، فعالیت‌هایی در زمینه رسوخ دانش و فناوری نانو در حوزه کشاورزی داشته‌اند. پیش‌بینی می‌شود در سال آینده توسعه کشاورزی با توان دانش‌بنیان‌ها قوت بیشتری به خود بگیرد و به تولید علم برسیم؛ هرچند نسبت به برخی دیگر از حوزه‌ها هنوز عقب هستیم.
امروزه بیش از هر چیز، نیازمند ثبت دقیق دستاوردهای دانش‌بنیانی در حوزه‌هایی هستیم که به کشاورزی و تولید بیشتر محصول کمک می‌کند، بنابراین جای خالی طراحی و تولید نرم‌افزارهایی که بتواند به آمایش همه‌جانبه کشاورزی و کشت محصول در کشور بینجامد و برنامه دقیق‌تری ارائه دهد، به‌شدت احساس می‌شود، اما از طرفی باتوجه به رشد دانش‌بنیان‌ها در زمینه فناوری اطلاعات، بی‌شک پیش‌بینی می‌شود به دستاوردهای درخوری در این زمینه برسیم. اگر بخواهیم از فناوری نانو در این عرصه نام ببریم، خوب است تا بگوییم امروز به فناوری نانو حباب دسترسی پیدا کردیم. این فناوری تا درصد بسیار بالایی راندمان و بهره‌وری مصرف آب را افزایش می‌دهد. وقتی بهره‌وری افزایش پیدا کند، در تولید محصول هم شاهد افزایش خواهیم بود.در حوزه کشت‌های وسیع، اصلاح بذر مهم‌ترین آن است که می‌تواند فناوری نانو از طریق نانو پلاسما ورود کند. همچنین، در حوزه افزایش تولید باغات در زمینه نهال‌های اصلاح‌شده هم، فعالیت‌های زیادی در دست اجرا داریم، همچنین می‌توان درباره آفت‌ها هم از نانوسم‌ها استفاده کرد. با دانش موجود می‌توانیم افزایش تولید کمی و کیفی در نانوکودهای اصلاح‌شده داشته باشیم.
ارسال نظر