مجوز افزایش مجدد قیمت لوازم خانگی صادر شد

براساس این مجوز تازه، ‌لوازم صوتی و تصویری تا ۲۰درصد و دیگر لوازم خانگی تا سقف ۲۵‌درصد اجازه افزایش قیمت نسبت به بهمن ماه سال گذشته را دارند.سازمان حمایت از ۲۰ خرداد یک هفته به واحدهای تولیدی فرصت داده که قیمت‌های جدید را در سامانه ۱۲۴ درج کنند، در غیر این صورت مشمول عرضه خارج از شبکه می‌شوند. افزایش ۵۰‌درصدی قیمت فولاد و کمبود عرضه این کالا در امسال و بالا رفتن نرخ ارز در سه ماهه سال ۹۹ دو دلیل عمده‌ای است که تولیدکنندگان لوازم خانگی برای افزایش قیمت و کاهش عرضه به بازار مطرح می‌کنند.از ابتدای امسال، بازار لوازم خانگی دستخوش تغییراتی شد؛ چنان‌که علاوه بر گرانی و نایابی برخی اقلام بحران کرونا و پساکرونا نیز به مشکلات معادله عرضه و تقاضای لوازم خانگی در بازار اضافه کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت لوازم خانگی نسبت به اوایل فروردین امسال شاهد افزایش ۳۰ تا ۶۰درصدی است و تولیدکنندگان هم عرضه خود را به بازار کاهش داده‌اند. فروشندگان لوازم خانگی می‌گویند: بیشتر اجناس ما روی کاغذ است و شرکت‌ها تاخیر زیادی در تحویل کالاها به واحدهای عرضه‌کننده دارند.مشاهدات میدانی از بازار لوازم خانگی نشان می‌دهد یک اجاق گاز ایرانی که اسفند ماه ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان بود، الان به ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان رسیده و یخچال ۱۴ فوت از ۲ میلیون و ۴۰۰ تومان به ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان رسیده است. فروشنده‌ها هم در فروش کالاها اکراه دارند، چراکه به سختی می‌توانند از شرکت‌ها کالا تهیه و در مغازه‌های خود بگذارند.

هجوم به بانه

افزایش قیمت لوازم خانگی به اضافه مشکلات تهیه آن که به دلیل کاهش عرضه به بازار ایجاد شده، موجب هجوم خریداران به بازارهای غیررسمی که عمدتا در مرزهای غربی و جنوبی ایران شکل گرفته شده است. فروشندگان لوازم خانگی در پایتخت (به عنوان مهم‌ترین و بزرگ‌ترین بازار لوازم خانگی در کشور) از فروش لوازم خانگی خودداری می‌کنند، دلیل آن هم مشخص است. فروشندگان می‌گویند بازار به‌هم ریخته است و اگر همین الان کالای خود را بفروشند مشخص نیست کالای جدید را چه زمانی و با چه نرخی می‌توانند بخرند و جایگزین کنند.از طرف دیگر، فروشگاه‌های اینترنتی نیز عبارت «ناموجود» را مقابل بسیاری از کالاهای خانگی قرار داده‌اند تا طرف عرضه، ‌سردرگم‌تر از همیشه به دنبال یافتن محصول موردنظر خود در بازارهایی باشد که جنس قاچاق و از طریق مرزهای غیررسمی در آن به وفور پیدا می‌شود. «بانه» شهری است که از ۱۵ سال پیش به عنوان دروازه ورود کالای قاچاق خانگی مطرح شده و حالا جست‌وجوی عبارت «خرید... از بانه» به یکی از ترندهای اصلی گوگل تبدیل شده است.در هر صفحه جست‌وجوی گوگل، ۱۰ سایت خرید از بانه به چشم می‌خورد که تعداد این صفحات به ۵ صفحه هم می‌رسد، بنابراین می‌توان با یک تخمین گفت که حدود ۵۰ سایت در حوزه خرید لوازم خانگی از بانه فعالیت می‌کنند. این سایت‌ها فیلتر نیستند و نماد و لوگوی «اعتماد الکترونیک» و «اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی» را دارند که به عنوان عنصری روانی برای جلب اعتماد مشتری، کارایی دارد.در شیوه‌های فروش لوازم خانگی نیز، انواع روش‌های گارانتی و خدمات پس از فروش کالا در این سایت‌ها گنجانده شده که خریدار را مطمئن می‌کند به جای درستی آمده است. اما درنهایت، قیمت کالاهای درج شده در این وب‌سایت‌هاست که فاصله عمیقی با قیمت بازارهای رسمی لوازم خانگی دارند. البته در مقابل هیچ کالایی نیز عبارت «ناموجود» درج نشده و حتی بسیاری از کالاها برای ترغیب مشتری به خرید، ‌با تخفیف‌های ویژه‌ای نیز عرضه می‌شوند.

خرید از گناوه

علاوه بر غرب کشور، مرزهای آبی-خاکی جنوبی ایران نیز به دروازه ورود کالای قاچاق تبدیل شده‌اند. نزدیک به ۲۰ تا ۳۰ وب‌سایت و کانال تلگرامی در فضای مجازی وجود دارد که به همان ترتیبی که گفته شد، مشتریان را برای خرید «ارزان‌تر» کالای خانگی تشویق می‌کنند. در گناوه، ‌بندری نزدیک به بوشهر، قیمت بهترین ماشین ظرفشویی با برند خارجی حدود ۱۱ میلیون تومان است. نزدیک به ۷ تا ۱۰ میلیون تومان ارزان‌تر از فروشگاه‌های اینترنتی و غیراینترنتی در تهران. ارقامی که هر کسی را برای خرید وسوسه می‌کند. در جزیره قشم و منطقه درگهان نیز نمونه‌هایی از این دست را به وفور می‌توان یافت.

ابزارهای تشویقی

حالا که در شهرهای بزرگ، بازارهای مصرف‌گرای لوازم خانگی با کمبود کالا مواجه است و شانس زیادی برای خرید کالای باکیفیت خانگی وجود ندارد؛ بازگشت به فروشگاه‌هایی که جنس خارجی و قاچاق می‌فروشند و بدون یک ریال عوارض و مالیات فعالیت می‌کنند، گزینه اصلی مشتریان است. درحال‌حاضر اتحادیه‌های لوازم خانگی از نبود «گارانتی» و خدمات پس از فروش برای این کالاها به عنوان عامل بازدارنده خرید از بازارهای کالای قاچاق یاد می‌کنند. اما دوران تازه‌ای در لوازم خانگی آغاز شده که مبنای آن، ‌رقابت بر سر کیفیت و فروش است.بسیاری از فروشندگان این کالاها، مشوق‌هایی چون «تست ۱۰ روزه کالا» یا «بازگشت بدون قید و شرط کالای معیوب» یا «دریافت پول محصول پس از تایید مشتری» را به کار گرفته‌اند تا مشتریان را در بازار آشفته این روزهای لوازم خانگی به سمت کالاهای ارزان‌تر بکشانند. اتفاقی که رقابت و بقا در بازار را برای برندهای ایرانی لوازم خانگی که با هزاران مشکل ریز و درشت مواجهند ‌هر روز سخت‌تر می‌کند.