پرداخت یارانه چقدر در گرانی موثر است؟

آمارهای رسمی اعلام کرده‌اند که حدود ۶۰ میلیون نفر یا ۷۵ درصد ایرانی‌ها محتاج انواع یارانه هستند و البته پرداخت این یارانه‌ها اقتصاد کشور را به ورطه سیکل معیوبی انداخته است که هرروز فقر را بیشتر و بیشتر می‌کند.

یارانه نقدی، یارانه معیشتی و حالا کالابرگ معیشتی مجموع یارانه‌هایی است که دولت به خانواده‌های ایرانی می‌پردازد که از این میان ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان یارانه نقدی و ۵۵ هزار تومان یارانه معیشتی است و بنا شده که ۶۰ هزار تومان دیگر به مجموع این یارانه‌ها اضافه شود.

به این ترتیب مجموع یارانه پرداختی به هر نفر مشمول، تقریبا به ۱۶۰ هزار و ۵۰۰ تومان می‌رسد. ۱۶۰ هزار تومانی که در واقع حالا فقط به اندازه ۵-۶ دلار ارزش دارد اما دولت برای همین ۵-۶ دلار ناقابل، هزینه سنگینی به اقتصاد و معیشت خانواده‌ها وارد می‌کند.

یارانه مردم معادل ۵۸ درصد درآمد مالیاتی

مهدی قمصریان، سخنگوی سازمان برنامه و بودجه در روز پایانی سال ۹۸ توییت کرد که بیشتر از ۵۳ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان بابت پرداخت یارانه نقدی و کمک معیشتی هزینه شده است.

از آن سمت مجلس برای ۶ ماه دوم سال، ۳۰ هزار میلیارد تومان در بودجه ۹۹ در نظر گرفته تا کمک هزینه خرید غذا به ۶۰ میلیون نفر پرداخت شود. اگر این رقم را برای یکسال در نظر بگیریم متوجه می‌شویم که کمک هزینه غذا هم سالانه حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان یارانه جدید به دولت تحمیل می‌کند و به این ترتیب ناچار است که سالانه رقمی حدود ۱۱۴ هزار میلیارد تومان یارانه بدهد.

دولت در بودجه ۹۹ پیش‌بینی کرده است که ۱۹۵ هزار میلیارد تومان مالیات بگیرد و به این ترتیب دولت رقمی حدود ۵۸ درصد مالیاتی را که دریافت می‌کند به جای توسعه زیرساخت‌های اقتصادی و شغلی، صرف پرداخت یارانه می‌کند.

ارزش یارانه معادل ۴ سفر با اسنپ و تپسی

این رقم سنگین یارانه در شرایطی پرداخت می‌شود که سقوط ارزش پول، موجب شده است که این یارانه‌ها گره‌ای از کار خانواده‌های ایرانی باز نکند. درحال‌حاضر نرخ هرکیلوگرم گوشت گوساله بین ۷۰ تا ۸۰ هزار تومان و نرخ هر شانه تخم‌مرغ بین ۳۸ تا ۴۰ هزار تومان است و هر فرد با مجموع این یارانه می‌تواند ماهانه دو کیلوگرم گوشت یا ۴ شانه تخم‌مرغ بخرد و یا اینکه ۳-۴ سفر با تاکسی‌های اینترنتی داشته باشد!

نکته قابل تامل ماجرا نقشی است که این یارانه‌ها در گرانی‌های بیشتر ایفا می‌کند. مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی سعی کرد که این اتفاق را با استناد به اعداد و ارقام نشان دهد.

بر اساس این گزارش سیاست‌های نادرست پولی باعث شده است که در دو سال گذشته نرخ کالاهای اساسی جهش نرخ داشته باشند و منجر به افزایش نرخ فقر شوند.

این در حالی است که دولت از سال ۹۷ یارانه دلاری به واردکنندگان کالاهای اساسی پرداخته و نرخ کالاهای اساسی نه تنها کاهش نداشته است که آثار تورمی آن به تمام مردم ایران تحمیل شده است.

در گزارشی که کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس آماده کرده‌اند، آمده است که در ۵ ماه اول سال ۹۹ حدود ۴ میلیارد دلار با نرخ ترجیحی، کالا وارد کشور شده است. این در حالی است که درآمد ارزی دولت از محل صادرات نفت براساس آمار اعلام شده توسط بانک مرکزی ۷۰۰ میلیون دلار بوده و به بیان دیگر به نظر می‌رسد حدود ۳/ ۳ میلیارد دلار ارز ترجیحی (۴۲۰۰ تومانی) از محل ذخایر بانک مرکزی تامین شده است.

در صورتی که بانک مرکزی برای تامین ذخایر ارزی خود اقدام به تامین ارز از دست رفته کند، برای تامین این ارز مجبور به خرید ارز از بازار نیما و در نتیجه افزایش ۱۵ درصدی پایه پولی به میزان حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان است.

به بیان صریح‌تر، سیاستی که با هدف تثبیت نرخ کالاهای اساسی اجرا می‌شود، صرفنظر از میزان تحقق اهداف، منجر به افزایش قابل‌توجه پایه پولی، نقدینگی و در نهایت تورم شده است.