واکسیناسیون عمومی چقدر برای دولت آب می‌ خورد؟

یکی از کارکردهایی که مدافعان ایده مالیات‌گیری توسط دولت‌ها مطرح می‌کنند این است که دولت در شرایط اضطراری باید به کمک عموم مردم بشتابد و برای چنین اقدامی به منابع مالی نیاز دارد. در حالی که دولت همچنان به اخذ مالیات از مردم مشغول است و وضعیت ۶۵ شهر کشور سیاه شده است، همچنان خبری از واکسن نیست و کماکان موج بالای مرگ و میر کرونا در ایران استمرار دارد، دولت همچنان از خرید واکسن موثر به بهانه‌های واهی و کذب امتناع می‌کند و این در حالی‌ست که منابع ارزی کافی برای خرید واکسن‌های مهم و اثرگذار در اختیار دولت هست و می‌تواند این امکان را برای بخش خصوصی نیز فراهم کند. 

واکسیناسیون کامل ایرانیان بر پایه هر واکسن چقدر هزینه دارد؟

تحریریه گسترش نیوز هزینه مقابله با این پاندمی مرگبار در کشور را محاسبه کرده است: 

 با توجه به این که قیمت خرید هر دوز واکسن فایزر بیون تک ۲۰ دلار هزینه دارد، هزینه واکسیناسیون عمومی ایرانیان بر مبنای تزریق دو دوز از این واکسن و بدون احتساب تخفیف ۱۶۸ میلیون دوز واکسن برای تزریق عمومی، حدود ۳ میلیارد و ۳۶۰ میلیون دلار خواهد بود. در شرایطی که دولت بیش از ۸ میلیارد دلار ارز ترجیحی برای واردات کالاهای اساسی تخصیص داده، به نظر می‌رسد که این مبلغ برای تزریق واکسن باا اثربخشی ۹۵۵ درصدی، بسیار ناچیز خواهد بود. 

قیمت هر دوز واکسن مدرنا با اثربخشی مشابه به فایزر (۹۴/۶ دردصد)، ۳۱ دلار خواهد بود و خرید ۱۶۸ میلیون دوز از این واکسن به جای فایزر، به رغم گران‌تر بودن، صرفه اقتصادی بیشتری را خواهد داشت زیرا واکسن فایزر با تقاضای بسیار بیشتری روبروست و همچنین شرایط نگهداری واکسن مدرنا بسیار آسان‌تر و ارزان‌تر از فریزرهای بزرگ اختصاصی مورد نیاز برای واکسن فایزر خواهد بود. با احتساب خرید عمومی این واکسن برای تمام ایرانیان برای تزریق دو دوز، به منابعی بالغ بر ۵ میلیارد و ۲۰۸ میلیون دلار ارز، نیازمندیم. 

واکسن آکسفورد_آسترازنکا که چندی پیش به صدراعظم آلمان نیز تزریق شد، ارزان‌ترین واکسن تایید شده را دارد که خرید هر دوز از آن ۴ دلار هزینه دارد و واکسیناسیون عمومی برپایه خرید ۱۶۸ میلیون دوز از این واکسن برای دولت ارزان‌تر تمام خواهد شد و حدود ۶۷۲ میلیون دلار منابع ارزی نیاز دارد.

واکسن جانسون‌اند جانسون چهارمین واکسن از پنج واکسن تایید شده توسط سازمان بهداشت جهانی است که تنها به یک بار تزریق نیاز دارد و در دمای یخچال‌های معمولی نیز قابل نگهداری است. هزینه تزریق هر دوز از این واکسن تنها ۱۰ دلار خواهد بود و واکسیناسیون عمومی برپایه این واکسن، تنها ۸۴۰ میلیون دلار برای دولت آب می‌خورد. 

نوواکس پنجمین واکسن معتبر و مورد تایید سازمان بهداشت جهانی است که حفاظت ۹۶ درصدی را تضمین کرده است و هر دوز از آن ۱۶ دلار هزینه دارد و برای تزریق سراسری این واکسن، به ۲ میلیارد و ۶۸۸ میلیون دلار منابع ارزی نیاز دارد. 

هزینه سبد واکسیناسیون متشکل از پنج واکسن!

واکسن‌های اسپوتنیک روسیه و سینوواکس (سینوفارم) چینی نیز به ترتیب ۱۰ و ۳۰ دلار برای هر دوز ارزشگذاری شده‌اند و این در شرایطی است که دولت‌های چین و روسیه برای خرید واکسن‌های خارجی اولویت‌های بیشتری قائل شده‌اند. به نظر می‌رسد که بکارگیری سبد ترکیبی از واکسن‌ها با ترکیب پوشش ۲۰ درصد برای هر واکسن جهت تسریع در خرید و واکسیناسیون، هزینه‌ای بدین شرح داشته باشد: تزریق دو دوز واکسن فایزر به ۲۰ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از جمعیت کشور ۸۱۶ میلیون دلار، تزریق دو دوز واکسن مدرنا به جمعیتی مشابه با آنچه برای واکسن پیشین یاد شد، حدود ۱ میلیارد و ۲۶۴ میلیون دلار، تزریق ۴۰ میلیون و ۸۰۰ هزار دوز واکسن آسترازنکا به جمعیتی معادل ۲۰ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر، ۱۶۳ میلیون و ۲۰۰ هزار دلار، تزریق ۲۰ میلیون و ۴۰۰ هزار دوز واکسن جانسون‌اند جانسون، ۲۰۴ میلیون دلار و در پایان تزریق ۴۰ میلیون و ۸۰۰ دوز واکسن نوواکس به جمعیتی مشابه، ۶۵۲ میلیون و ۸۰۰ هزار دلار برای کشور هزینه خواهد داشت. 

محاسبه سبد ترکیب از پنج واکسن یاد شده نشان می‌دهد که کشور به ۱۸۵ میلیون و ۶۰۰ دوز واکسن معتبر نیاز دارد که هزینه کلی آن از ۳ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار فراتر نخواهد رفت. دیگر توپ در زمین دولت است که مشروعیت این نهاد در حفاظت از جان و مال مردم را با واردات و واکسیناسیون سریع، حفظ کند. در غیر این صورت، مردم دیگر به حربه تبلیغاتی و سیاسی تحریم توجهی نخواهند داشت.