سهم فولاد از صادرات معدنی چند درصد است؟

میزان مصرف ظاهری تولیدات فولادی در سال ۱۳۹۵ برابر با ۱۹ میلیون و ۲۷۲ هزار تن بود، اما این رقم با کاهش ۲۳.۵ درصدی در سال ۹۸ به ۱۵ میلیون و ۵۹۷ هزار تن رسید.

تازه‌ترین گزارش‌ها نشان می‌دهد، خداداد غریب پور معاون وزیر صنعت، معدن وتجارت معتقد است: صنعت فولاد دارای قابلیت ارز آوری سالیانه چهار میلیارد دلاری است که این رقم سهم ۴۰ تا ۴۵ درصدی از مجموع صادرات بخش معدن و صنایع معدنی را به خود اختصاص می‌دهد.

رشد ظرفیت ۹۴ درصدی

آمارهای منتشر شده در زمینه برنامه امسال برای ظرفیت‌سازی در بخش فولاد رقم ۴۳.۶ میلیون تنی را تا پایان امسال نشان می‌دهد که تحقق آن در مقایسه با سال ۹۲ که ۲۲.۵ میلیون تن بوده، رشد ۹۴ درصدی را به ثبت می‌رساند.

همچنین میزان تولید فولاد تا پایان ۹۹ برآورد دستیابی به میزان ۳۱.۲ میلیون تن را نشان می‌دهد که این امر در مقایسه با سال ۹۲ که ۱۶.۱ میلیون تن بود، افزایش ۹۴ درصدی خواهد داشت و درخوشبینانه‌ترین ارزیابی‌ها ضرورت صادرات حداقل ۱۵ میلیون تن فولاد را بدنبال دارد.

اکنون که ایران بر جایگاه دهمین فولاد ساز جهان تکیه زده، باید از سوی وزارت صنعت، معدن وتجارت به عنوان دستگاه متولی این بخش از پشتیبانی و حمایت‌های لازم برای حضور در بازارهای جهانی برخوردار باشد.

تولید ۲۷.۲ میلیون تن فولاد

 عملکرد سال ۹۸ گویای آن است که صنعت فولاد برای نخستین بار در سال سوم برنامه ششم توسعه ( ۱۴۰۰- ۱۳۹۶ )به سطح تولید ۲۷.۲ میلیون تن رسید که از این رقم بالغ بر ۱۰ میلیون تن صادرات محقق شد که سهم بیش از ۳۵ درصد تولید را به خود اختصاص داد.

آمار سال گذشته گویای آن است که پارسال ظرفیت فولاد‌سازی کشور به ۳۷.۵ میلیون تن رسید و باین ترتیب ۷۲.۵ درصد توان تولید در این بخش محقق شد.

انتظار می‌رود تا پایان سال ۹۹ به رشد حداقل ۱۵ درصدی ظرفیت‌سازی در صنعت فولاد دستیابیم.

مرور کارنامه مصرف فولاد

بررسی آمار مصرف ظاهری (تولیدات طویل و تخت) گویای آن است که در سال ۱۳۸۰ حدود ۱۰.۴ میلیون تن مصرف رقم خورد که این میزان با رشد ۳۶ درصدی در سال ۱۳۸۲ به رقم حدود ۱۵ میلیون تن رسید، سپس در سال ۸۳ مصرف اقلام فولادی یاد شده با افزایش یک درصدی نسبت به ۸۲ پیش رفت.

همچنین در سال ۸۴ مصرف با کاهش سه درصدی از ۱۵.۲ میلیون تن به ۱۴.۷ میلیون تن بالغ شد.

بررسی آمارها در سال‌های ۸۶- ۱۳۸۵ نشان می‌دهد که میزان مصرف آهن آلات در کشور بطور متوسط با رشد ۲۰ درصدی همراه شد، اما سپس در سال ۸۷ باردیگر کاهش داشت، ولی با شتاب گرفتن اجرای طرح مسکن مهر، مقدار مصرف تولیدات فولادی (طویل و تخت) از رقم ۱۹.۵ به ۲۱.۸ میلیون تن رسید.

واقعیت اینکه تداوم طرح مسکن مهر به رشد مصرف تولیدات فولادی دامن زد و در سال ۸۹ شاهد افزایش مصرف ظاهری این فلز راهبردی بودیم، اما تشدید تحریم‌های اقتصادی و بروز رکود اقتصادی، سبب کاهش مصرف تولیدات فولادی شد.

دهه ۹۰ و روند کاهنده مصرف فولاد

بررسی‌ها نشان می‌دهد سال‌های ۹۲- ۱۳۹۱ کاهش هشت درصدی مصرف ظاهری به شکل متوسط رقم خورد و مقدار مصرف تولیدات فولادی از سال ۱۳۹۳ به بعد افت پیدا کرد، سال ۹۴ هم مصرف ظاهری تولیدات فولادی رقم ۱۹ میلیون و ۴۵۶ هزار تن را نشان داد و سال ۹۵، ۹۶ و ۹۷ به ترتیب ارقام ۱۹.۲، ۱۶.۷ و ۱۵ میلیون و ۶۱۲ هزار تن را ثبت کرد.

همینطور که آمارها حاکی از کاهش مصرف ظاهری است، بنابراین همسو با افزایش تولید، ضرورت راهیابی به بازارهای صادراتی به عنوان یک سیاست کلیدی باید دنبال شود و تاکنون در این ارتباط گام‌های موثری برداشته شده، اما نباید سیاست‌های بازدارنده را در شرایط تحریم در این زمینه بکاربست.

سیاست افزایش تولید ۲۵ درصدی

وزارت صنعت، معدن وتجارت برای امسال افزایش تولید ۲۵ درصدی تولیدات صنایع معدنی را در دستور کار خود قرار داده، اما این مهم در صنعت فولاد دور از انتظار است، ولی چنانچه رقم بخورد که مورد اقبال است و شتابی مضاعف در مسیر سند چشم‌انداز محسوب می‌شود.

قرار است صادرات بخش معدن و صنایع معدنی با جهش لازم امسال نسبت به سال ۹۸ حدود یک چهارم ارزش کل صادرات غیر نفتی را به خود اختصاص دهد.

میزان تجارت خارجی ایران در چهار ماه نخست امسال به بیش از ۴۲ میلیون تن و به ارزش ۱۹ میلیارد و ۶۳۵ میلیون دلار رسید.

 چهار ماهه نخست ۹۹ میزان صادرات قطعی کالاهای غیرنفتی کشور به استثنای نفت خام، نفت کوره و نفت سفید و همچنین بدون صادرات از محل تجارت چمدانی، بالغ بر ۳۰ میلیون و ۲۸۵ هزار تن و به ارزش هشت میلیارد و ۷۱۳ میلیون دلار بود که در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته حدود ۴۰ درصد کاهش در ارزش دلاری داشت.

انتظار می‌رود، آمارهای هشت ماهه آتی ضمن گویایی روند رو به رشد صادرات، نقش حمایتی وزارتخانه متولی از توسعه صادرات فولاد را بیش از پیش آشکار سازد.