سیاست‌های نادرست،دلیل ولنگاری بازارسیمان

آقای رضا محتشمی پور، گفت: پس از عرضه سنگین سیمان در هفته گذشته، آرامش نسبی به بازار برگشته و موضوع مهم، پایان انحصار خرید سیمان کشور با ثبت ۱۴۰۰ خریدار سیمان بر تابلوی بورس کالاست.

وی به اوضاع بازار سیمان قبل از ورود به بورس کالای ایران اشاره کرد و افزود: برای تحلیل بهتر بازار سیمان، باید نگاهی به شرایط بازار قبل از ورود سیمان به بورس کالا داشت؛ برای مثال در سال ۹۹، قیمت سیمان درب کارخانه و با قیمت مصوب، حدود ۱۷ هزار تومان بود، اما این محصول در بازار بین ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان به دست مصرف کننده رسید.

قائم مقام بورس کالای ایران گفت: هر چند سیمان توسط وزارت صمت و انجمن سیمان با قیمت مصوب درب کارخانه توزیع می‌شد، اما ولنگاری در نظارت پس از تحویل درب کارخانه و سوء مدیریت، موجب ایجاد رانت شد تا سیمان با قیمت‌های بسیار بالاتر به مصرف کننده برسد.

وی تاکید کرد: در حالی که سیاست گذار خرسند بود در حال تنظیم بازار است و سیمان را با قیمت مصوب توزیع می‌کند، اما این محصول هیچ گاه با قیمت مدنظر سیاست گذار به مصرف کننده واقعی نرسید که در این زمینه گفته می‌شود فقط برای زمستان سال گذشته، توزیع ۶۰۰۰ میلیارد تومان رانت بین تعداد معدودی به دلیل فاصله قیمتی مصوب دولت با قیمت بازار رقم خورده که امیدواریم این ارقام صحیح نباشد.

قائم مقام بورس کالای ایران با بیان اینکه متاسفانه ولنگاری و نظارت نداشتن نهاد‌های مربوطه در بازار، باعث توزیع رانت فراوانی به یک عده‌ای محدود شد، گفت: شرایط نامساعد بازار سیمان، آینه تمام نمای سیاست‌های نادرست و اصرار بر قیمت گذاری دستوری است.

مسیر رهایی از رانت‌های کلان

محتشمی پور با بیان اینکه، اما اوضاع بازار سیمان با ورود به بورس کالا در حال تحول و حمایت اصولی از تولیدکننده و مصرف کننده است، ادامه داد: واقعیت آن است که ناکارآمدی قیمت گذاری دستوری برای همگان نمایان شده و ورود کالا‌ها به بورس‌های کالایی کارآمدترین مسیر برای رهایی از رانت‌های کلان در اقتصاد است. اگر به دنبال رفع گره‌های رشد تولید، سرمایه گذاری و احیای زیر ساخت‌ها هستیم باید همه محصولات و شرکت‌های سیمانی وارد بورس کالا شوند که اگر تاکنون این اقدام به طور کامل انجام نشده به دلیل آن است که وزارت صمت وظایف خود را به خوبی انجام نداده است.

تداوم عرضه سیمان در بورس

وی درخصوص طرح بحث‌های خروج معاملات سیمان از بورس کالا، گفت: درباره بحث خروج سیمان از بورس کالا، جلسات متعددی در هفته گذشته شکل گرفت و در نهایت در روز سه شنبه با حضور وزیر صمت، تصمیم بر تدوام عرضه‌ها اتخاذ شد. در این میان برخی از معاونان وزیر صمت نسبت به موضوع عرضه در بورس سوالات و ابهاماتی داشتند که عمدتا به علت عدم آگاهی از سازوکار بورس کالا بود.

به گفته محتشمی پور، پس از رفع ابهامات طرح شده، تقریبا تمامی معاونت‌ها و وزیر بر عرضه سیمان در بورس کالا تاکید کردند.

موجودی شرکت‌ها روی تابلو رفت

قائم مقام بورس کالای ایران به عرضه اخیر سیمان اشاره کرد و گفت: در روز چهارشنبه شاهد عرضه بیش از ۷۳۰ هزار تن سیمان در بورس کالا بودیم که این رقم، بالاترین میزان عرضه از ابتدای ورود به بورس بود. موضوع مهم در خصوص عرضه اخیر این بود که در طول هفته‌های گذشته و با قطعی یا محدودیت‌های برق اعمال شده، تمام دستگاه‌ها در تلاش در جهت کسب میزان سیمان موجود در شرکت‌ها بودند که این میزان بر روی تابلوی بورس با عرضه صورت گرفته نمایش داده شد.

وی تصریح کرد: در خصوص مدیریت تقاضا نیز در عرضه هفته گذشته اقداماتی صورت پذیرفت تا از بروز هیجانات در بازار جلوگیری شود که نهایتا قیمت‌های معاملاتی در سطح مطلوبی نسبت به قیمت‌های اعلامی در بازار خارج از بورس کشف شد؛ چهارشنبه گذشته در نهایت بیش از ۵۰۰ هزارتن سیمان و شنبه این هفته نیز میزان ۷۷ هزار تن نیز از مازاد عرضه هفته قبل مورد معامله قرار گرفت.

آرامش بازار پس از معاملات بورس

قائم مقام بورس کالای ایران با اشاره به ایجاد آرامش نسبی بازار سیمان کشور پس از معاملات اخیر در بورس کالا گفت: تنها بستری که امکان نظارت دقیق و ارائه مشوق و تسهیلات برای شرکت‌های متعهد و منضبط را فراهم می‌کند، بورس کالای ایران است که در همین زمینه طبق هماهنگی ها، مقرر شده است تا وزارت نیرو نسبت به تامین برق شرکت‌های عرضه کننده در بورس اقدام نماید تا بتوان برای عرضه هفته‌های آینده نیز برنامه ریزی کرد؛ این دست اقدامات، شیوه‌ای صحیح برای تعادل بخشی به بازار و حمایت از تولیدکنندگان است.

به پیشنهاد سلف فروشی توجهی نشد!

به گفته محتشمی پور، پس از اعمال محدودیت‌های برق برای کارخانه‌های سیمان، بورس کالا در چند نامه و پیشنهاد بر لزوم سلف فروشی محصولات به منظور ایجاد اطمینان خاطر فعالان بازار از ادامه عرضه‌ها در آینده تاکید کرد که البته توجهی به این موضوع نشد؛ این در حالی است که در هیچ بستر دیگری امکان فروش سلف و مدت دار محصولات وجود ندارد.

ثبت ۱۴۰۰ خریدار سیمان

وی به پایان انحصار خرید سیمان در کشور اشاره کرد و گفت: تا به امروز ۱۴۰۰ نفر از بورس کالا سیمان خریده اند که امکان خرید از ۱۰ تن به بالا برای همه به طور برابر فراهم است؛ این رویداد را در مقابل خرید عده‌ای خاص از درب کارخانه و با قیمت مصوب قبل از ورود سیمان به بورس قرار دهید تا تغییر شرایط بازار سیمان پس از ورود به بورس کالا نمایان شود.

محتشمی پور افزود: دستورالعملی در خصوص عرضه سیمان در بورس کالا در دست تدوین است که براساس آن، مقرر خواهد شد تا تمام فروش سیمان در داخل کشور از طریق بورس صورت پذیرد.