چرا نمایشگاه تراکنش امسال دیده نشد!

برخی رسانه‌ها عدم حضور شرکت‌های خارجی را به‌عنوان نقطه ضعف این نمایشگاه برشمردند.

نمایشگاه تراکنش ایران با عنوان تجاری ITE به‌عنوان یک نمایشگاه تخصصی بین‌المللی در زمینه فناوری‌اطلاعات صنایع مالی در ایران شناخته می‌شود. این رویداد که امسال شاهد برگزاری دوره پنجم آن از ۲۸ تا ۳۰ آبان در بوستان گفت‌وگو بودیم با مشارکت زنجیره تأمین تراکنش و حمایت سازمان‌ها و نهادهای حاکمیتی، توسط مرکز فابا (فرهنگ‌سازی و آموزش بانکداری الکترونیک) به‌عنوان کانون تصمیم‌سازی و محور تعامل صنعت بانکداری و پرداخت ایران برگزار شده است.

این رویداد از سال ۱۳۹۴ کلید خورده و پس از آن همواره در پاییز هر سال شاهد برپایی آن با چند امتیاز ویژه بودیم.

اهمیت به واسطه برپایی ۵۰ رویداد تخصصی جانبی

ITE ۶ محور اصلی را مدنظر قرار داد. اول سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ که خواهان رتبه اول ایران از حیث علمی، اقتصادی و فن آوری است. دوم ارتقای صنایع مالی و بانکی ایران، سوم بررسی آخرین دستاوردها و فناوری‌های موجود در حوزه‌ی بانکی، چهارم کنکاش در فناوری‌های نوین، پنجم بررسی مشکلات موجود در سیستم بانکی و ششم توسعه کسب وکار در این زمینه.

شاید مهم‌ترین نکته درباره این رویداد برگزاری حدود ۵۰ رویداد تخصصی و کارگاه‌های متعدد ازجمله بانک‌داری دیجیتال، بیمه‌ها و فین‌تک‌ها، کیف‌پول، شهر هوشمند، چهره‌های ماندگار و جشنواره‌ بزرگ فین‌تک ایران بوده است. ضمن اینکه شاهد حضور پر رنگ استارت آب‌ها در این دوره بودیم. نکته‌ای که البته در ادوار گذشته هم به‌عنوان وجه تمایز این رویداد مورد توجه قرار گرفته بود.

یکی از کارکردهای مهم ITEتوسعه یافتگی برمدار بخش خصوصی است. از این رو نمایشگاه تراکنش ایران بدون بهره گرفتن از منابع دولتی و صرفاً با تکیه بر بخش خصوصی و با هدف توسعه کسب وکار شکل گرفته است، گرچه از حمایت‌های معنوی دستگاه‌های حاکمیتی و دولتی و نظام بانکی برخوردار شده است.

چند نکته درباره رویدادی که دیده نشد

مرکز فابا امسال نیز با برگزاری این نمایشگاه با نام ITE ۲۰۱۹ سعی کرده آخرین دستاوردها و فناوری‌های موجود در حوزه‌ی بانکی را بررسی و جامعه‌ی بانکی ایران را با مفاهیم جدید این حوزه آشنا کند. اما انگار بر خلاف دوره‌های گذشته این رویداد آنچنان که باید و شاید دیده نشد.

رویداد تراکنش ایران ۲۰۱۹ در شرایطی برگزار شد که قطعی حدود یک هفته‌ای اینترنت اجازه نداد اخبار مربوط به افتتاحیه و همچنین نشست‌ها و کنفرانس‌ها به موقع به‌دست مخاطبان برسد. اگرچه رسانه‌های داخلی با وقفه‌ای حدود ۴۸ ساعته کار اطلاع رسانی را آغاز کردند اما رویدادهای نمایشگاهی عمدتا به واسطه تبلیغات در شبکه‌های مجازی دیده می‌شوند و عدم دسترسی به شبکه‌های اجتماعی یعنی قطع ارتباط با عمده مخاطبان! ضمن اینکه اطلاع رسانی به رسانه‌های تخصصی محدود بود و رسانه‌های عمومی (خواسته یا ناخواسته) پرداخت متمرکزی از این رویداد نداشتند. هرچند بی‌تعارف باید گفت تبلیغات محیطی و نصب بیلبوردهای شهری نیز در رابطه ضعیف و کم اثر بوده است.

نکته دیگر همزمانی ITE با نمایشگاه بزرگ کیش اینوکس به‌عنوان رویدادی با موضوع تقریبا یکسان بود. کیش اینوکس که با موضوع توسعه سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد برپا شده بود، فعالان عرصه بانک بورس و بیمه را هدف قرار داده بود و البته در حوزه حضور استارت آپها نیز موفق عمل کرد. این رویداد که پوشش وسیع رسانه‌ها و تبلیغات روزنامه‌ای را نیز هدف قرار داده بود، ظهور و بروز نسبتا موفقی از خود نشان داد و بدین ترتیب اجازه دیده شدن را از رقیب خود گرفت.

برخی رسانه‌ها البته عدم حضور شرکت‌های خارجی را نیز به‌عنوان نقطه ضعف این نمایشگاه برشمردند که اگرچه نکته درستی است اما این آسیبی بوده که در طول یکی دو سال اخیر گریبانگیر تمام رویدادهای کشور بوده و نمی‌تواند دلیل منطقی برای دیده نشدن یک رویداد تلقی شود.

و نکته آخر اینکه پیش‌بینی شده بود صدها نفر از مقامات مرتبط با حوزه‌های اقتصادی در بدنه دولت و بخش خصوصی از این رویداد بازدیدکنند که متاسفانه در این زمینه کم کاری صورت گرفت و بازدیدها از آنچه انتظار می‌رفت بسیار کمتر بود. بدیهی است که مسئولان باید بازدید از رویدادهای تخصصی را با ۲ هدف اصلی همواره مدنظر داشته باشند. اول اینکه از وضعیت کسب وکارها و مشکلات آنها با خبر بشوند و دوم سطح کیفی رویدادهای نمایشگاهی را مورد سنجش قرار بدهند. متاسفانه در ۲ سال اخیر در کنار تحریم رویدادهای نمایشگاهی هم توسط شرکت‌های خارجی، شاهد تحریم این صنعت توسط مسئولان کشوری نیز هستیم.

چرا باید ITE‌ را جدی گرفت!

تحریم یکی از چالش‌های مهم، در صنعت بانکداری ایران است. این موضوع، مشکلاتی را در بخش‌های تهیه تجهیزات سخت‌افزاری و انتقال دانش، ایجاد کرده است. مشکلات مربوط به کفایت سرمایه و ترازنامه بانک‌ها و همچنین چالش‌های تحقق بانکداری دیجیتال و پیاده‌سازی روش‌های نوین این حوزه نیز، دیگر دغدغه‌های این صنعت است.

بانک مرکزی ، به‌عنوان متولی شبکه بانکی و خود بانک‌ها که ذی‌نفع مستقیم این موضوع هستند، به اندازه‌ای که در بخش‌های دیگر، برای فرهنگ‌سازی و تبلیغات هزینه کرده‌اند، به موضوع کارمزد و دریافت خدمات بانکداری الکترونیک، دیجیتال و شرکتی و بهره‌گیری از ابزارهای نوین، در ازای پرداخت پول، نپرداخته‌اند. موضوع خلاقیت و نوآوری یکی از مباحث مهم در حوزه بانکداری است. با وجودی که در ساختار بسیاری از بانک‌ها، واحدهای پژوهشی در این زمینه وجود دارد، هنوز کم‌کاری‌هایی در حوزه نوآوری‌های بانکی دیده می‌شود.