ایمیدرو در مسیر تحقق اقتصاد بدون نفت

در گفتگوی اختصاصی خبرنگار گسترش نیوز با دکتر خداد غریب پور رییس هیات عامل ایمیدرو و معاون وزارت صمت سوالاتی مختلفی پیرامون معادن و صنایع کشور پرسیده شد که در ادامه می توانید بخوانید با ما همراه شوید:

نحوه واگذاری پروژه‌های ایمیدرو به بخش خصوصی

خداداد غریب‌پور، رئیس  هیات عامل ایمیدرو و معاون وزارت صمت اظهار داشت: نقشی که ایمیدرو برای خود تعریف کرده، بنگاه‌داری نیست بلکه جذب سرمایه و سرمایه‌گذار است. به‌عبارت‌دیگر راسا اقدام به سرمایه‌گذاری نمی‌کند بلکه با مشارکت گرفتن از شرکت‌های خصوصی اقدام به اجرای طرح‌های توسعه‌ای می‌کند. هم‌اینک بیش از ۸۰ درصد از پروژه‌های ایمیدرو با مشارکت بخش خصوصی فعال شده و در حال اجرا هستند. تعداد معدودی از طرح‌ها باقی مانده که ایمیدرو آنها را از طریق فراخوان و جذب سرمایه‌گذار بخش خصوصی اجرایی خواهد کرد. این چند پروژه باقی مانده در حال نهایی شدن برای فراخوان هستند.

کارایی دو مرکز نوآوری در بخش معدن و صنایع معدنی چیست

وی در ادامه اظهار داشت: در ابتدا باید یادآور شد که راه‌اندازی این مراکز، حاصل تلاش جمعی بین ایمیدرو، مراکز علمی و دانشگاهی و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است که در حال نتیجه دادن است. درواقع هدف از این امر، حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و کاهش فاصله بین علم و عمل است تا با استفاده از ظرفیت موجود از بومی‌سازی، توانمندسازی، خلق دانش ملی و تولید ارزش‌افزوده در بخش معدن و صنایع معدنی حمایت شود. علاوه بر این حوزه معدن و صنایع معدنی با تغییرات فناورانه دنیا همگام شود. همچنین با توسعه مراکز نوآوری، رابطه دانشگاه و صنعت، تسهیل و نهادینه می‌شود. با توسعه این رابطه علاوه بر انتفاع صنعت، دانشگاه نیز از خدمات علمی خود به شکل بسیار محسوس و ملموسی بهره‌مند خواهد شد.

رئیس هیات عامل ایمیدرو افزود: اولویت ایمیدرو در این مسیر، استفاده از ظرفیت دانشگاه‌هاست و از میان دانشگاه‌ها، آنهایی را که در شهرهای دارای صنایع معدنی فعال هستند مدنظر قرار داده است. برای تحقق این مهم تاکنون، تفاهم‌نامه‌های متعددی با دانشگاه‌ها امضا کرده‌ایم تا از ظرفیت همه دانشگاه‌ها در سراسر کشور استفاده کنیم.

صدور پروانه اکتشاف آلبلاغ

دکتر غریب‌پور گفت: براساس مصوبات شورای تامین استان خراسان شمالی، پروانه اکتشاف معدن آلبلاغ به تازگی به نام ایمیدرو صادر شد. پس از حوادث ناگوار ناشی از حفر تونل‌های غیرمجاز برای برداشت ماده معدنی در محدوده آلبلاغ از سوی برخی افراد، شورای تامین استان خراسان شمالی، جلساتی برگزار کرد و در آن از ایمیدرو درخواست کرد برای انجام عملیات اکتشافی و ایجاد امنیت در منطقه همکاری کند. ایمیدرو با سازمان حفاظت محیط‌زیست برای دریافت مجوز انجام فعالیت‌های اکتشافی در منطقه جلسات مختلفی برگزار کرد که به موافقت‌نامه همکاری منجر شد. همچنین با نیروی انتظامی خراسان شمالی برای دریافت جزییات کامل هزینه‌های استقرار نیرو و حفاظت از منطقه، جلساتی برگزار و توافقات حاصل شد. برگزاری مناقصه و انتخاب مشاور اکتشافی و تحویل منطقه آلبلاغ برای شروع عملیات اکتشافی توسط این سازمان صورت گرفت و در نهایت مشاور اکتشافی این معدن انتخاب شد. درحال‌حاضر عملیات شناسایی انجام شده و به اتمام رسیده است. فاز پی‌جویی نیز در حال اتمام است.

اکتشاف و نقاط کم برخوردار

در حوزه اکتشاف، ایمیدرو فعالیت‌های اکتشافی در۴۱ ناحیه کمتر توسعه‌یافته را موردتوجه قرار داد که ۸۲ درصد شهرستان‌های کمتر توسعه‌یافته کشور را پوشش داده است. کل مساحت اکتشافی ایمیدرو و شرکت‌های زیرمجموعه ۶۵۱ هزار کیلومترمربع (۶۵ درصد مساحت قابل‌اکتشاف کشور) است تا نیمه دوم سال ۹۷ مساحت اکتشافی کشور به ۲۵۰ هزار کیلومترمربع رسیده بود.

رئیس  هیات عامل ایمیدرو در پاسخ این سوال که تشکیل ستاد بررسی طرح‌های جامع معدن در وزارت صمت به کجا رسید؟ اظهار داشت: درحال‌حاضر طرح جامع فولاد است که به طور سیستماتیک در حال اجرا، پایش و پیاده‌سازی است. از سوی دیگر، طرح‌های جامع حوزه‌های مس، آلومینیوم، روی، گوهرسنگ‌ها و ... از سوی ایمیدرو و با حضور تشکل‌ها و دانشگاه‌ها در حال پیگیری است و برخی از آنها به نقطه نهایی رسیده است. البته قرار است امسال مابقی طرح‌های جامع نهایی شوند.

وی افزود: "اقتصاد بدون نفت" مسیری است که طبق تعریف کلان از سوی دولت انجام شده و در حال پیاده‌سازی است به گونه‌ای که از محل صادرات حوزه صنایع و معادن ارز موردنیاز به منظور تامین مواد اولیه و همچنین پروژه‌های توسعه‌ای تامین شود. این امر در قالب استراتژی و نگاه بلندمدت دیده شده و از سوی کمیته‌ای در حال پیگیری است. در این میان صادرکننده و واردکننده نیازهای متقابل یکدیگر را برطرف می‌کنند. شرکت‌های وابسته به ایمیدرو نیز البته نقشی قابل‌توجه در تامین ارز موردنیاز کشور دارند.

تاثیر خام‌فروشی بر معدن

رئیس هیات عامل ایمیدرو در تشریح بیشتر این موضوع گفت: ایمیدرو این سیاست را به‌طور پیوسته پیگیری می‌کند. به این مفهوم که ضمن جذب سرمایه‌های بخش خصوصی برای توسعه، اقدام به اجرای طرح‌های فراوری در حوزه‌های مختلف معدنی می‌کند که نمونه مشهود آن در مجتمع سنگ‌آهن سنگان دیده می‌شود. چنین امری سبب می‌شود مواد اولیه تولید معادن، به‌عنوان خوراک در کارخانه‌های فراوری مصرف شود. پس‌ازآن نیز کارخانه‌های بزرگ و صنایع پایین‌دستی آن را مورداستفاده قرار می‌دهند. ذکر این نکات با این هدف بوده که در تمامی مراحل و زنجیره، علاوه بر ایجاد ارزش‌افزوده بالا، سهم اشتغال داخلی از تولیدات معدنی کشور افزایش می‌یابد. در همین حال توسعه صنایع پایین‌دستی، افزایش بومی‌سازی و ارتقای توان داخلی را نیز به همراه خواهد داشت. در این زنجیره منافع بین تمامی گروه‌ها توزیع می‌شود و نفع جمعی حاصل می‌شود.

واگذاری ۸۸ محدوده امیدبخش به بخش خصوصی

خداداد غریب‌پور درباره آمار واگذاری‌های توسط ایمیدرو گفت: علاوه بر موارد فوق که در عملکرد اکتشاف توضیح داده شد، ایمیدرو تاکنون ۸۸ محدوده امیدبخش را به بخش خصوصی واگذار کرده است. از سوی دیگر ۱۵۷ درخواست پروانه اکتشاف ارائه شده و دو گواهی کشف نیز صادر شده است. امسال شرایط جذب سرمایه ۱۰ هزار میلیارد تومانی در معادن جدید با اکتشافات انجام شده فراهم شده است. سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران ذیل اهداف توسعه‌ای در بخش معدن و صنایع معدنی، توسعه صنعت سنگ‌های قیمتی را از سال ۹۸ با راه‌اندازی کارگروه بهینه‌سازی صنعت گوهرسنگ‌ها آغاز کرده است.

وی در ادامه گفت: ایجاد بازارچه‌های گوهرسنگ‌ها، تسهیل صادرات، ایجاد آزمایشگاه‌های استاندارد و تخصصی سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی و فعال کردن معادن و کوچک و متوسط گوهرسنگ‌ها از مهم‌ترین موضوعاتی است که در کارگروه بهینه‌سازی صنعت گوهرسنگ‌ها در حال بررسی است. این سازمان با راه‌اندازی ستادی متشکل از کمیته‌های استراتژی، اکتشاف قوانین و مقررات و بازار با عضویت انجمن‌های تخصصی این حوزه، برنامه‌ها را تا رسیدن به حصول نتیجه پایش می‌کند.

راه‌اندازی بازارچه‌های تخصصی سنگ‌های قیمتی

رئیس هیات عامل ایمیدرو اظهار داشت: ایمیدرو در نخستین گام، با همکاری استانداری و شهرداری اصفهان، بازارچه تخصصی سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی را در اصفهان راه‌اندازی کرد. بازارچه فوق در ساختمان جهان‌نما شهر اصفهان راه‌اندازی شده و از سوی دیگر در سرای خیار واقع در میدان امام علی(ع) شهر اصفهان، بازارچه دیگری در حال احداث است.

از سوی دیگر تفاهمنامه همکاری بین ایمیدرو و استانداری خراسان رضوی نیز برای ایجاد بازارچه گوهرسنگ‌ها در شهر مشهد امضاء شد. قرار است طرفین با عملیاتی کردن مفاد این تفاهمنامه اقدام به بهینه‌سازی و توسعه بازار گوهرسنگ‌ها مبتنی بر اصول علمی و تجاری کنند.

وی افزود: موضوع اصلی تفاهمنامه فوق افزایش مشارکت بخش خصوصی در حوزه گوهر سنگ‌ها و فراهم شدن توسعه آن در این استان به منظور ایجاد بازارچه گوهرسنگ‌ها در مشهد و تسهیل ورود این نوع سنگ‌ها از مرز دوغارون و افزایش اشتغال و ارزش افزوده است. مقرر شده تا پایان پاییز امسال پایانه گوهرسنگ‌ها هم راستا با سند ملی توسعه گوهرسنگ‌ها ایجاد شود. در این بین ایمیدرو، تسهیل قوانین و مقررات را با هماهنگی دستگاه‌های اجرای و دولتی و نیز غربالگری و آنومالی اکتشافی گوهرسنگ‌ها را برعهده دارد. استانداری خراسان رضوی نیز اقدامات و هماهنگی لازم برای استقرار بازارچه مرزی را انجام خواهد داد.

خداداد غریب‌پور در پاسخ این سوال که چه خبر خوشی برای مخاطبان گسترش نیوز دارید اظهار داشت؟

خبر خوش رشد اشتغال است که با اتمام و راه‌اندازی طرح‌های مختلف معدن و صنایع معدنی در کشورمان ایجاد می‌شود. امسال ۲.۲ میلیارد دلار طرح راه‌اندازی می‌شود که حاصل آن اشتغال بیش از ۴ هزار نفری کشور است. این طرح‌ها به سبب اینکه در نقاط کم برخوردار واقع شده‌اند، ‌ثمرات توسعه‌ای و کاهش فاصله طبقاتی به همراه دارند.